Zmodyfikowany gatunek bakterii Listeria, wytwarzający toksynę tężcową, może zwalczyć nowotwór trzustki – dowiedli naukowcy w badaniu opublikowanym na łamach czasopisma „Science Translational Medicine”. Jest to możliwe dzięki odporności na tężca, uzyskanej dzięki szczepieniom.
Jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia – w 2020 r. 83 proc. światowej populacji zostało zaszczepionej przeciwko tężcowi. Obecnie występowanie choroby jest więc bardzo rzadkie, do zakażeń dochodzi najczęściej w klimacie tropikalnym i w krajach, gdzie programy szczepień są słabo rozwinięte. Zespół naukowców, kierowany przez dr Claudię Gravekamp z Albert Einstein College of Medicine (USA), postanowił wykorzystać odporność na tężca uzyskaną przez szczepionki przeciwko rakowi trzustki.
Toksyna tężcowa o 80 proc. zredukowała wielkość guza
Tężec jest chorobą układu nerwowego, którą powoduje toksyna tężcowa wytwarzana przez laseczki tężca – Clostridium tetani. Najczęściej do zakażenia dochodzi przez uszkodzenia skóry, w tym także drobne skaleczenie, a także przez poród lub poronienie, gdy nie stosowano zasad higieny. Charakterystycznym objawem tężca są bardzo silne skurcze mięśni. Najskuteczniejszą metodą zapobiegania zakażeniu są szczepionki, które sprawiają, że organizm wytwarza przeciwciała, zapobiegające przyszłym infekcjom.
W przeprowadzonych badaniach amerykańscy eksperci posłużyli się zmodyfikowanym gatunkiem bakterii Listeria, która wytwarza toksynę tężcową. Białka patogenu zostały dostarczone do komórek guza trzustki u myszy. Niektórym gryzoniom wdrożono również niskie dawki immunosupresyjnego chemioterapeutyku – gemcytabiny. Eksperci dowiedli, że najlepsze wyniki zaobserwowano u myszy, które otrzymały eksperymentalne leczenie połączone z chemioterapią – zaobserwowano 80 proc. redukcję wielkości guza oraz 87 proc. zmniejszenie przerzutów, co sprawiło, że gryzonie mogły żyć dłużej. Naukowcy podkreślają, że obecność toksyny tężcowej w guzie skłaniała limfocyty T do atakowania patologicznej tkanki – dzięki temu uczą się one niszczyć raka trzustki.
Obiecująca metoda leczenia nowotworów
Rak trzustki jest trudną do wyleczenia chorobą. Dr Claudia Gravekamp podkreśla, że obecne leki przeciw temu nowotworowi rzadko pomagają wyleczyć to schorzenie.
– Problem polega na tym, że guzy trzustki nie są wystarczająco „obce”, aby przyciągnąć uwagę układu odpornościowego i zwykle mogą tłumić wszelkie reakcje odpornościowe – wyjaśnia ekspertka i dodaje, że nowa terapia sprawia, iż te niewidoczne guzy stają się dostrzegalne dla organizmu, dzięki czemu układ odpornościowy może je zaatakować i zniszczyć.
Naukowcy planują przetestować innowacyjną technikę w badaniach klinicznych, z udziałem ludzi – początkowo zdrowych, by przeanalizować bezpieczeństwo metody, a później pacjentów ze zdiagnozowanym nowotworem trzustki. Zespół badaczy poinformował, że eksperymentalna technika będzie również testowana w kierunku leczenia raka jajnika, jelita i mózgu.
Źródła: PAP, the-scientist.com
Przeczytaj także: Tylko 40 proc. personelu medycznego przestrzega zasad prawidłowej dezynfekcji rąk. Eksperci: jak możemy to zmienić?
Problematyka dotycząca szeroko rozumianych zakażeń zostanie rozwinięta podczas konferencji II Forum Zakażeń, która odbędzie się w dniach 12-14 maja 2022 r. w Jachrance. Serdecznie zapraszamy do rejestracji!
