Autor: Karolina Rybkowska
Test stężenia glukozy we krwi, kontrola panelu lipidowego czy szybki test do wykrywania grypy i COVID-19 – to badania diagnostyczne, które mogą być teraz wykonywane przez farmaceutów w aptekach. W rozmowie z Evereth News członkini Częstochowskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej mgr farm. Karolina Wotlińska-Pełka podkreśla, jak rozszerzenie kompetencji farmaceutów może wpłynąć na poprawę opieki zdrowotnej nad pacjentami.
W obliczu wzrostu zakażeń COVID-19 rząd wprowadza nowe rozwiązania walki z pandemią. Wśród nich znalazło się między innymi rozporządzenie o możliwości wykonywania bezpłatnych testów antygenowych na COVID-19 przez farmaceutów aptekach. Regulacja uprawnia również farmaceutów, po odbyciu specjalnego kursu, do wykonywania innych testów diagnostycznych.
Jakie badania diagnostyczne mogą być wykonane przez farmaceutę?
- test antygenowy w kierunku SARS-CoV-2,
- badanie podstawowych paramentów życiowych: ciśnienie krwi, tętno, puls oraz saturacja krwi,
- pomiar masy ciała, wzrostu i obwodu w pasie, a także obliczanie wskaźnika BMI (ang. Body Mass Index) oraz stosunku obwodu talii do obwodu bioder (WHR – ang. Waist-Hip Ratio),
- test stężenia glukozy we krwi,
- kontrola panelu lipidowego (cholesterol, frakcja HDL i LDL oraz trójglicerydy),
- szybki test do wykrywania grypy, stężenia białka C-reaktywnego, antygenu Streptoccocus z grupy A, Helicobacter – test z krwi.
Test antygenowy w kierunku COVID-19 jest bezpłatny, natomiast pozostałe badania nie będą finansowane ze środków publicznych.
Wykonanie testu antygenowego w kierunku SARS-CoV-2 możliwe jest po ukończeniu przez farmaceutę szkolenia teoretycznego w zakresie przeprowadzania tego badania, dostępnego na platformie e-learningowej Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego. Pozostałe badania mogą być wykonywane po ukończeniu przez farmaceutę kursu kwalifikacyjnego, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 76 ustawy z dnia 10 grudnia 2020 r. o zawodzie farmaceuty.
Kompleksowa opieka farmaceutyczna
W rozporządzeniu wskazano, że możliwość przeprowadzenia przez farmaceutę badań diagnostycznych wpisuje się w szeroko rozumianą opiekę farmaceutyczną. Zdaniem autorów regulacji – „tak sprawowana opieka farmaceutyczna jest opieką prowadzoną w sposób bardziej kompleksowy, pozwalającą spojrzeć na problemy lekowe pacjenta przekrojowo i w sposób lepszy ustalać źródła tych problemów”.
– Poszerzanie kompetencji farmaceutów wpisuje się w ogólnoświatowy trend szerszego profilowania zadań medycznych. W opiece zdrowotnej pojawiają się nowe obszary, co wynika ze starzenia się społeczeństw. Starsi pacjenci często są sami, a osłabieni chorobami wieku późnego cenią sobie bliskość świadczonych usług. To zapewniają właśnie lokalne apteki. Dlatego rozszerzanie kompetencji zawodowych farmaceutów jest bardzo potrzebne. Wymaga od nas jednak elastyczności i reagowania na potrzeby lokalne – mówi w rozmowie z Evereth News mgr farm. Karolina Wotlińska-Pełka, członkini Częstochowskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej.
Ekspertka wyjaśnia, iż dostęp do szczepień, testów przesiewowych czy pogłębionej analizy lekowej (np. przegląd lekowy, serwisy dedykowane, tj. diabetologiczny, kardiologiczny) poprawi racjonalność zażywania leków, zmniejszy alternatywne koszty systemowe wynikające z problemów lekowych (np. koszty hospitalizacji po przedawkowaniu lub unikaniu stosowania leków – niekontrolowana hipercholesterolemia itd.). Członkini ORA w Częstochowie zauważa również, iż możliwość przeprowadzenia testów przez farmaceutę wpłynie na wczesne wykrywanie chorób, co z kolei poprawi skuteczność leczenia.
Źródło: legislacja.rcl.gov.pl, Evereth News
Przeczytaj także: Ruszyła możliwość bezpłatnego testowania w kierunku COVID-19 w aptekach. Farmaceutka: „Stawiamy na bezpieczeństwo”