Komunikacja alternatywna to olbrzymia nadzieja na to, by pacjenci, którzy nie mogą porozumieć się z otoczeniem konwencjonalnymi sposobami, wreszcie zyskali głos i poczucie bezpieczeństwa. Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom ocena stanu osoby hospitalizowanej staje się łatwiejsza, a personel medyczny może skuteczniej zadbać o potrzeby pacjenta. Na rynku pojawiło się urządzenie mediContact® umożliwiające kontakt z pacjentem za pomocą wzroku lub dotyku. Jak ono działa?
Pacjenci przebywający w oddziale intensywnej terapii to osoby w stanach zagrożenia życia, unieruchomione, u których występuje czasowe lub trwałe wyłączenie narządu mowy. Największym problemem dla tych pacjentów niejednokrotnie okazuje się brak poczucia bezpieczeństwa, sprawczości czy godności. Te negatywne odczucia wynikają przede wszystkim z niemożności kontaktu z otoczeniem.
Agresję czy frustrację pacjenta może również wywołać obawa o bliskie osoby, które brały udział w zdarzeniu. Powyższe czynniki w konsekwencji mogą doprowadzić do sytuacji, w której pacjent w obawie o swoje dzieci, rodzinę, pracę będzie chciał za wszelką cenę wyjść ze szpitala.
Co się ze mną stało? Gdzie ja jestem? Dlaczego mam rurkę w gardle? Czy będę jeszcze mówił? – to pierwsze pytania, które pacjenci na OIT chcą zadać zaraz po wybudzeniu. Umożliwienie im zadania tych pytań i uzyskania odpowiedzi jest niezwykle istotne. Jak jednak można to zrobić, jeżeli komunikacja opiera się wyłącznie na wzroku lub dotyku?
Jakie są najważniejsze zasady komunikacji na oddziale intensywnej terapii?
Komunikacja z pacjentem powinna zmierzać do określenia podstawowych kwestii związanych z jego stanem zdrowia i samopoczuciem, takich jak lokalizacja bólu i innych współistniejących objawów, ocena nasilenia bólu i pozostałych symptomów, a także potrzeb pacjenta.
Komunikacja powinna być prowadzona sprawnie i skutecznie, jednak przeszkodę w tym przypadku może stanowić bariera językowa.
Efektywna komunikacja polega również na wytłumaczeniu pacjentowi, do czego przeznaczona jest podłączona aparatura medyczna oraz jakie zabiegi zostaną mu wykonane. Dzięki tej wiedzy pacjent zyska poczucie bezpieczeństwa i większy komfort psychiczny.
Dlaczego komunikacja alternatywna w OIT odgrywa ważną rolę zarówno dla pacjenta, jak i dla personelu?
Możliwość komunikowania się w OIT jest ważna zarówno w relacji pacjenta z personelem, jak i z rodziną lub opiekunami. Pacjent, który może komunikować swoje potrzeby i problemy, często w mniejszym stopniu wymaga leczenia farmakologicznego, np. stosowania leków uspokajających. To istotne, ponieważ leki te mogą powodować wystąpienie dodatkowych objawów.
Sprawna komunikacja na linii personel medyczny – pacjent jest podstawą wysokiej jakości leczenia. Ważną zaletą komunikacji alternatywnej jest w tym kontekście jej szybkość. W stosunku do komunikacji konwencjonalnej pozwala ona na zidentyfikowanie dolegliwości i potrzeb pacjentów w zdecydowanie krótszym czasie. Średni czas pozyskania pojedynczej informacji od pacjenta w przypadku pomocy papierowych to 3,05 min. Natomiast dzięki komunikacji alternatywnej wspartej technologicznie ten czas skraca się do 1m 20s.
Dzięki temu personel medyczny w tym samym czasie jest w stanie uzyskać więcej informacji o stanie zdrowia pacjenta lub jego najważniejszych potrzebach (np. nic nie słyszę, chcę pić).
Jakie mogą być negatywne skutki problemów komunikacyjnych między pacjentem a personelem medycznym?
Wśród osób, dla których komunikacja werbalna jest niemożliwa, są pacjenci z urazami żuchwy, niemi, zaintubowani, po zabiegu tracheostomii, a także osoby porozumiewające się w językach obcych. Brak możliwości swobodnej komunikacji z personelem medycznym może prowadzić do frustracji, a nawet agresji pacjenta. Brak poczucia bezpieczeństwa i sprawczości w konsekwencji może być przyczyną braku chęci pacjenta do dalszego leczenia czy rehabilitacji. Dzięki komunikacji alternatywnej pacjenci, których stan określano jako wegetatywny, nie są pozbawieni możliwości rehabilitacji.
Jakie są nowoczesne rozwiązania komunikacyjne na linii personel – pacjent w opiece szpitalnej?
Na oddziale intensywnej terapii personel medyczny najczęściej komunikuje się z pacjentem za pomocą plansz tekturowych z literami alfabetu czy pomocy papierowych. Na rynku istnieją już jednak znacznie bardziej nowoczesne, efektywne i wygodne rozwiązania. Należy do nich mediContact® – urządzenie umożliwiające kontakt z pacjentem za pomocą wzroku lub dotyku.
– Od lipca 2020 wykorzystujemy w naszej Klinice mediContact®, który usprawnił nam komunikację z pacjentem – powiedziała Ewa Klębowska, pielęgniarka koordynująca z Kliniki Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku.
Na czym polega działanie mediContact®?
mediContact® to urządzenie, wyrób medyczny, wyglądający jak monitor komputera zawieszony na specjalnym statywie, który dzięki umieszczonej w dolnej części obudowy kamerze śledzi ruchy gałek ocznych pacjenta. mediContact® GO to tabletowa – lekka i łatwo przenośna wersja urządzenia, obsługiwana jak każdy tablet – za pomocą dotyku.
mediContact® pozwala na dokładną lokalizację bólu i współistniejących objawów. Dzięki gotowym bazom pytań, komunikatom tekstowym i obrazkowym, wirtualnym klawiaturom czy wykorzystaniu skali bólu NRS pacjent może dokładnie określić, jak się czuje, w którym dokładnie miejscu odczuwa ból, czy jest mu duszno, a także czy odczuwa objawy takie jak nudności lub zawroty głowy. System umożliwia również komunikację pacjenta z rodziną.
Urządzenie zostało zaprojektowane w taki sposób, aby oszczędzić czas personelu medycznego. Dzięki filmom wyjaśniającym główne zasady pobytu na OIT, a także czym jest i do czego służy aparatura medyczna wokół pacjenta, personel nie musi poświęcać czasu na tłumaczenie pacjentowi tych kwestii.
Dodatkowo urządzenie mediContact® zostało opracowane w kilku językach. Zniwelowanie bariery językowej – poprzez jednoczesną komunikację w 2 językach (pacjent i personel mogą porozumiewać się ze sobą każdy w swoim języku) – pozwala na sprawną i efektywną komunikację personelu medycznego z każdym pacjentem.
Jak pokazały badania pilotażowe przeprowadzone w KAIT UCK w Gdańsku, komunikacja za pomocą komunikatora mediContact została oceniona jako skuteczniejsza od tradycyjnych pomocy papierowych. Ponadto korzystanie z urządzenia zwiększyło poczucie bezpieczeństwa wśród pacjentów.
Materiał powstał we współpracy z firmą AssisTech.
Przeczytaj także: Częściej chorujemy na grypę czy na koronawirusa? Aktualne statystyki
