Niemieccy naukowcy zbadali wpływ długotrwałej wysokokalorycznej diety na komórki jelitowe. Wykazali, że może ona skutkować otyłością, rozwojem cukrzycy typu 2, a nawet rozwinięciem nowotworów przewodu pokarmowego.

Zespół naukowców z ośrodka badawczego Helmholtz Center Munich pod kierunkiem prof. Heiko Lickerta przeprowadził swoje badania na modelu mysim. Wnioski z tej analizy opublikowano na łamach pisma „Nature Metabolism”.

Jelito cienkie kluczowe w zachowaniu równowagi energetycznej organizmu

Enterocyty, czyli komórki jelitowe, odpowiadają za wydzielanie hormonów i przyswajanie składników odżywczych. W przypadku osób dorosłych enterocyty regenerują się co około 5-7 dni. Powstają dzięki różnicowaniu komórek macierzystych w jelicie cienkim. Komórki macierzyste są w stanie różnicować się we wszystkie rodzaje komórek jelitowych, co odgrywa kluczową rolę dla zdolności adaptacyjnych układu pokarmowego.

Niezdrowe żywienie a nowotwory przewodu pokarmowego

– Pierwszą rzeczą, jaką zauważyliśmy, było znaczne zwiększenie rozmiaru jelita cienkiego u myszy będących na diecie wysokokalorycznej. Przeprowadziliśmy profilowanie 27 tys. komórek jelitowych zwierząt z grupy kontrolnej i grupy karmionej w sposób niezdrowy, a potem – korzystając z technik uczenia maszynowego – odkryliśmy, że komórki macierzyste jelit dzielą się i różnicują znacznie szybciej u tych drugich – wyjaśnia dr Anika Böttcher, współautorka publikacji.

Naukowcy z Monachium zakładają, że może mieć to związek ze zbyt dużą aktywacją niektórych szlaków sygnałowych. Prawdopodobnie tych samych, które odpowiadają za przyspieszenie wzrostu guza w wielu nowotworach.

– To ważny trop: dieta wpływa na sygnalizację metaboliczną, co prowadzi do nadmiernego wzrostu komórek macierzystych jelit i ostatecznie do zwiększonego ryzyka raka przewodu pokarmowego – oceniła Böttcher.

Wysokie ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 i otyłości

Zespół zbadał też wpływ wysokotłuszczowej i bogatej w cukier diety na znajdujące się w jelicie komórki wydzielające hormony. Naukowcy dowiedli, że niezdrowe żywienie skutkuje obniżeniem liczby komórek wytwarzających serotoninę w jelicie. Prowadzi to do bezwładności jelit i zwiększonego apetytu. Wykazano również, że wchłaniające komórki szybko dostosowują się do diety wysokotłuszczowej. W efekcie ich funkcjonalność wzrasta, co powoduje przybieranie na wadze.

Alternatywa dla inwazyjnych metod

– To, czego się dowiedzieliśmy, ma kluczowe znaczenie dla rozwoju alternatywnych terapii nieinwazyjnych w celu rozwiązania problemu otyłości i cukrzycy insulinozależnej – stwierdził prof. Lickert.

Kierujący zespołem podkreślił, że na ten moment nie opracowano żadnej farmakologicznej metody, która chroniłaby przed cukrzycą i otyłością lub też zahamowała czy odwróciła te choroby. Obecnie w takim celu stosuje się operację bariatryczną. Mimo że zabieg ten pozwala trwale utracić wagę i może skutkować remisją cukrzycy, jest obarczony dużym ryzykiem. To metoda bardzo inwazyjna, wiążąca się także z wysokimi kosztami. Innowacyjne terapie mogłyby uchronić przed rozregulowaniem enteroendokrynologicznym i zwiększyć wchłanialność składników odżywczych.

Źródło: PAP

Przeczytaj także: Prof. Jarosz-Chobot dla EN: Pandemia zwiększyła ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2. u dzieci i młodzieży