Preparat będący połączeniem dwóch przeciwciał monoklonalnych – tiksagewimabu i cilgawimabu – zabezpieczający chorych z grup ryzyka przed COVID-19, znalazł się na liście 200 najlepszych wynalazków 2022 r. magazynu Time. Jest to preparat wykorzystywany w profilaktyce przedekspozycyjnej oraz w leczeniu pacjentów immunoniekompetentnych, z udowodnioną skutecznością, także po pojawieniu się wariantu Omikron.
Amerykański tygodnik Time opublikował swój coroczny ranking najlepszych wynalazków mijającego roku. Po raz pierwszy lista innowacji zawierała aż 200 pozycji. Wśród nich pojawiły się także innowacje medyczne. Jednym z nich jest preparat będący połączeniem dwóch przeciwciał monoklonalnych wykorzystywanych zarówno w leczeniu jak i profilaktyce przedekspozycyjnej COVID-19. To właśnie na fakt dodatkowego zabezpieczenia pacjentów z grup ryzyka zwróciła uwagę redakcja magazynu Time.
– Osoby immunoniekompetentne mogą nie wytwarzać silnej odpowiedzi układu odpornościowego na szczepienia. (…) Terapia podawana pacjentom z grup wysokiego ryzyka ciężkiego przebiegu choroby w przypadku zachorowania na COVID-19 to kombinacja dwóch przeciwciał monoklonalnych, które przyłączają się do białka kolca wirusa, powstrzymując go przed zainfekowaniem zdrowych komórek – czytamy w uzasadnieniu redakcji.
Szczepienia przeciw COVID-19 nie u wszystkich dają taką samą odpowiedź
Jak tłumaczy prof. Iwona Hus, prezes zarządu Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów, dodatkowa profilaktyka przed COVID-19 jest potrzebna, zwłaszcza dla dokładnie określonych przez ekspertów grup pacjentów.
– Populacje szczególnie narażone na ciężki przebieg COVID-19 i znacznie gorszą odpowiedź na szczepienia, to chorzy na nowotwory układu chłonnego, wśród nich chorzy na przewlekłą białaczkę limfocytową, szpiczaka plazmocytowego, chorzy w trakcie aktywnego leczenia. W odniesieniu do chłoniaków są to pacjenci, którzy otrzymują leczenie przeciwciałami monoklonalnymi i anty-CD20. Szczególnie narażeni są pacjenci otrzymujący inne terapie, które powodują deplecję limfocytów B, czyli inhibitory kinazy Brutona, terapie CAR-T. Są to również pacjenci po transplantacjach komórek krwiotwórczych, u których odporność jest w znacznym stopniu zniszczona przez wysokodawkowaną chemioterapię – powiedziała prof. Iwona Hus.
Chociaż eksperci zgodnie podkreślają, że podstawowym mechanizmem zabezpieczającym przed ciężkim przebiegiem COVID-19 są szczepienia, to nie u wszystkich osób dają one taką samą odpowiedź. Jednocześnie, w przypadku pacjentów z grup ryzyka, ewentualne zakażenie COVID-19 może mieć negatywny wpływ na proces leczenia choroby podstawowej. Ryzyko to dotyczy zarówno dorosłych, jak i niepełnoletnich pacjentów. W takiej sytuacji, zdaniem ekspertów, wskazane jest dodatkowe zabezpieczenie. Wyróżniony przez magazyn Time preparat będący połączeniem dwóch przeciwciał monoklonalnych można stosować u pacjentów od 12. roku życia z wagą minimalną 40 kg.
– W populacji pediatrycznej te zakażenia nie mają tak ciężkiego przebiegu jak u osób dorosłych, natomiast bardzo często stanowią przyczynę opóźnienia w realizacji protokołów terapeutycznych, co prawdopodobnie może się przekładać na niekorzystne ostateczne efekty leczenia w przyszłości. Dlatego też wskazania do zastosowania tego preparatu będą się zapewne rozszerzać, będziemy się na pewno uczyć i nabierać doświadczeń – komentuje dr hab. Ninela Irga-Jaworska z Kliniki Pediatrii, Hematologii i Onkologii Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku.
Jedyna opcja u pacjentów z upośledzeniem odporności
Polscy eksperci opracowali wytyczne profilaktyki infekcji SARS-CoV-2 u chorych immunoniekompetentnych. Zwrócili szczególną uwagę na specyficzne potrzeby pacjentów narażonych na ciężki przebieg COVID-19, podkreślając, że podanie im przeciwciał monoklonalnych tiksagewimabu i cilgawimabu „jest optymalną formą profilaktyki u pacjentów immunoniekompetentnych, u których odpowiedź na szczepienie jest niezadowalająca i krótkotrwała lub nie występuje”. Wytyczne zostały opublikowane w czasopiśmie „Oncology in Clinical Practice”.
– Jest to jedyna opcja w profilaktyce COVID-19 u pacjentów z upośledzeniem odporności, u których szczepienie może być nieskuteczne. Dla wielu pacjentów z chorobami nowotworowymi, zwłaszcza układu krwiotwórczego lub po przeszczepieniach uniknięcie COVID-19 ma istotne znaczenie dla prawidłowego leczenia choroby zasadniczej – powiedział Krzysztof Tomasiewicz, Kierownik Kliniki Chorób Zakaźnych SPSK nr 1 w Lublinie, jeden z autorów wytycznych.
– Mam nadzieję, że niedługo taka profilaktyka będzie możliwa do zastosowania u polskich pacjentów – podsumowała prof. Iwona Hus.
Źródło: materiał prasowy
