Projektowane przepisy zakładają m.in. powstanie Agencji Rozwoju Szpitalnictwa czy wprowadzenie certyfikowania kadry zarządzającej szpitalem. Zdaniem Adama Niedzielskiego, ministra zdrowia, ustawa „będzie swoistą konstytucją szpitalnictwa w Polsce”, która doprowadzi do lepszej kondycji finansowej systemu szpitalnictwa w naszym kraju.
Szef resortu zdrowia zaznaczył, że projekt ustawy na długie lata określa zasady funkcjonowania szpitalnictwa, restrukturyzacji oraz tego, jak szpitalnictwo w Polsce będzie modernizowane. Niedzielski wskazał, że projekt ustawy będzie poddany długim konsultacjom. „Mam nadzieję, że w wyniku konsensusu ten projekt dotrze i trafi do Sejmu i przez Sejm przejdzie, definiując na nowo, na wiele lat, zasady funkcjonowania szpitalnictwa w Polsce” – podkreślił szef MZ.
Jakie problemy ma rozwiązać ustawa?
W uzasadnieniu do projektu ustawy wskazano, że szpitale publiczne borykają się z wieloma czynnikami ograniczającymi ich prawidłowe funkcjonowanie.
„Konieczność przeprowadzenia proponowanych systemowych zmian jest jak najbardziej uzasadniona w szczególności ze względu na pogorszenie sytuacji finansowej podmiotów szpitalnych, w tym rosnące zadłużenie; zjawisko tzw. „wielowładztwa” – nieskoordynowane działania dotyczące tworzenia, funkcjonowania i rozwoju podmiotów szpitalnych, brak współpracy i kooperacji; utrzymywanie nieefektywnie wykorzystanej bazy, jak również podwyższonej gotowości – generowanie nadmiarowych kosztów działalności; „wyniszczająca” konkurencja – pacjent, personel, zasoby materialne; nieskoordynowana opieka nad pacjentem (…); rosnące oczekiwania społeczne; niedoinwestowanie sektora (…); opóźnienia we wprowadzaniu nowoczesnych technologii w leczeniu chorób; niewystarczające lub nieadekwatne zasoby systemu do obecnych i przyszłych potrzeb zdrowotnych ludności; „upolitycznienie” zarządzania podmiotami szpitalnymi (…); epidemię COVID-19, która pokazała jak trudno prowadzić skoordynowane działania zarządcze (zarządzanie kryzysowe) w sytuacji wymuszającej długotrwałe uzgodnienia pomiędzy różnymi podmiotami nadzorującymi podmioty szpitalne” – czytamy w dokumencie.
Agencja Rozwoju Szpitalnictwa – na czym będą polegały jej zadania?
Projekt ustawy przewiduje m.in. powstanie Agencji Rozwoju Szpitalnictwa (ARS), która będzie prowadzić nadzór nad procesami naprawczo-rozwojowymi podmiotów szpitalnych poprzez inicjowanie, wspieranie i monitorowanie tych procesów oraz zapewnienie rozwoju sektora szpitalnictwa. ARS będzie prowadzić nadzór właścicielski nad szpitalami. Placówki podzielone zostaną na 4 kategorie w zależności od tego, w jakiej znajdują się sytuacji finansowej. Niedzielski wyjaśnił, że agencja będzie przede wszystkim dystrybuowała środki europejskie na modernizację szpitalnictwa, ale również będzie pomagała wszystkim szpitalom, które znajdują się w trudnej sytuacji przeprowadzać proces restrukturyzacji.
– Chcemy, żeby był wyraźny ośrodek odpowiedzialności za finansowe aspekty czy kondycję szpitalnictwa w Polsce. Tak, jak mamy koordynatora w postaci Ministerstwa Zdrowia, tak jak mamy płatnika w postaci Narodowego Funduszu Zdrowia, tak będzie ośrodek nadzoru właścicielskiego w postaci Agencji Rozwoju Szpitalnictwa – zaznaczył szef MZ.
Ponadto do zadań ARS będzie należało organizowanie i koordynowanie wspólnych zakupów, wsparcie finansowe, merytoryczne i eksperckie. Wspierane będą również działania inwestycyjne w szpitalach dzięki skoordynowaniu działań na rzecz rozwoju szpitalnictwa, a także skierowaniu na ten cel dodatkowych środków z różnych źródeł: budżetu państwa, funduszy unijnych, czy funduszy celowych zarządzanych przez ministra zdrowia.
Ocena sytuacji finansowej szpitala
ARS co 3 lata, począwszy od 2023 r., obowiązkowo dokona oceny wszystkich podmiotów szpitalnych, którym będzie przyznawana odpowiednia kategoria. Będzie ona będzie determinowała procesy rozwojowe i naprawczo-rozwojowe, które będą zachodziły w poszczególnych podmiotach.
- kategoria A – podmiot szpitalny w dobrej sytuacji ekonomiczno-finansowej, który obligatoryjnie tworzy plan rozwojowy podmiotu szpitalnego kategorii A;
- kategoria B – podmiot szpitalny wymagający wdrożenia działań optymalizacyjnych, który tworzy plan rozwojowy podmiotu szpitalnego kategorii B albo w stosunku do którego wszczyna się postępowanie naprawczo-rozwojowe, na jego wniosek;
- kategoria C – podmiot szpitalny wymagający wdrożenia działań naprawczo-rozwojowych, w stosunku do którego Prezes ARS obligatoryjnie wszczyna postępowanie naprawczo-rozwojowe;
- kategoria D – podmiot szpitalny wymagający pilnego wdrożenia działań naprawczo-rozwojowych, w stosunku do którego Prezes ARS obligatoryjnie wszczyna postępowanie naprawczo-rozwojowe oraz uzyskuje uprawnienie do powoływania i odwoływania kierownika tego podmiotu szpitalnego.
Na wniosek podmiotu szpitalnego lub podmiotu nadzorującego, przewidziano możliwość przeprowadzenia przez prezesa ARS dodatkowej kategoryzacji.
Certyfikowanie kadry zarządzającej szpitalem
Projektowane przepisy, jak wskazano w uzasadnieniu, mają doprowadzić do efektywniejszego wykorzystania dostępnych zasobów kadrowych podmiotów szpitalnych i nowoczesnej infrastruktury medycznej, a także do wzmocnienia kadry zarządzającej oraz popularyzacji systemów, narzędzi i metod zarządzania w ochronie zdrowia, jak również certyfikacji umiejętności kadry zarządzającej. Minister zdrowia poinformował, że zostanie wprowadzony wymóg egzaminu państwowego, który pozwoli na zarządzenie szpitalem. „Tutaj nie można opierać się na intuicji, to musi być dobrze przygotowany menadżer” – dodał Niedzielski.
„W związku z brakiem jasnych wymogów określających niezbędne kwalifikacje osób mogących zarządzać podmiotami leczniczymi pojawiają się sytuacje, gdzie poziom kompetencji menedżerskich jest niewystarczający, dlatego też w celu zwiększenia profesjonalizacji kadry zarządzającej niezbędna jest jej certyfikacja” – czytamy w projekcie ustawy.
Kierownikiem szpitala będzie mogła być osoba wpisana na listę menedżerów prowadzoną przez ARS. Określono również wymagania niezbędne do trafienia na tą listę. Obejmują one: doświadczenie na stanowisku kierowniczym, wyższe wykształcenie, zdany egzamin państwowy organizowany przez ministra zdrowia albo wyższe studia MBA w ochronie zdrowia.
Zmniejszenie skali finansowania ryczałtowego
Zmiany, które zostaną dokonane w ramach projektu ustawy, jak wyjaśnił Niedzielski „będą przede wszystkim brały pod uwagę fakt, że będziemy wycofywali się stopniowo lub zmniejszali skalę finansowania ryczałtowego (…). Państwo polskie ma już środki na to, aby płacić za nadwykonania i realizowane kontrakty (…). Ta siła finansowa państwa pozwala na wzięcie pełnej odpowiedzialności za wielkości kontraktowe” – podkreślił minister zdrowia.
Zgodnie z projektowanymi przepisami zmienione zostaną rozwiązania związane z restrukturyzacją zadłużenia szpitali. Placówka będzie mogła dokonać restrukturyzacji zadłużenia w ramach projektowanego postępowania o zatwierdzenie układu.
Źródła: PAP, legislacja.rcl.gov.pl
Przeczytaj także: KIF: NFZ proponuje obniżenie wyceny fizjoterapii w obliczu wzrostu kosztów działalności i wysokiej inflacji