Za nami 26. Sympozjum Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku, które odbyło się w dniach 11-13 maja w Wiśle. Na to wyjątkowe spotkanie przyjechało ponad 280 osób, przedstawicieli wielu zawodów medycznych i reprezentujących różne ośrodki z całej Polski, a wszystko to w jednym celu, by kompleksowo i interdyscyplinarnie pochylić się nad szeroko rozumianą dziedziną rehabilitacji kardiologicznej.

Zapraszamy do obejrzenia galerii zdjęć z 26. Sympozjum SRKiFW na końcu artykułu. 

– Choć Wisła to dla każdego polskiego kibica sportowego szusowanie po stokach i skoki narciarskie, dla nas to czas podsumowań całorocznej wytężonej pracy, wspólne dyskusje, a także czas na chwilę zadumy oraz odrobina wytchnienia w zaufanym Gronie – czytamy w zaproszeniu na konferencję dr Agnieszki Mawlichanów.

Spotkanie w Wiśle było pierwszym Sympozjum w formule stacjonarnej. Wcześniejsze dwie edycje konferencji, z powodu pandemii COVID-19, odbyły się online.

Prof. Kurpesa: „Cieszę się, że tak licznie przyjechali Państwo do Wisły”

Konferencja rozpoczęła się w czwartek o godzinie 9:30, natomiast uroczyste otwarcie zaplanowano na godzinę 17:30. Inaugurację poprowadzili dr Agnieszka Mawlichanów, prof. Małgorzata Kurpesa, przewodnicząca Komitetu Naukowego spotkania, oraz dr Bartosz Szafran, przewodniczący Komitetu Organizacyjnego.

– Jestem bardzo wzruszona, że mam przyjemność otwierać konferencję w Wiśle. Po dwóch konferencjach poprzednich, które odbyły się online, pozwoliły nam docenić – zarówno uczestnikom jak i wykładowcom – jak cenne jest spotkanie z człowiekiem, a nie patrzenie w ekran komputera i oglądanie prezentacji – powiedziała dr Agnieszka Mawlichanów podczas inauguracji 26. Sympozjum Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku.

– Bardzo dziękuję za zaproszenie i możliwość zajęcia się organizacją tej konferencji. To był bardzo intensywny rok i mam nadzieję, że udało zachować się konferencję na takim poziomie, z którego są Państwo zadowoleni. (…) Ta konferencja nie odbyłaby się bez sponsorów, którym bardzo dziękujemy, ale pozwolę sobie wymienić tych najważniejszych, czyli Złotego Sponsora – firmę ASPEL, oraz Srebrnego Sponsora – firmę Pro-PLUS – powiedział dr Bartosz Szafran.

– Jako osoba odpowiedzialna za program naukowy naszego Sympozjum starałam się, żeby był on bardzo różnorodny i ciekawy (…) Cieszę się, że tak licznie przyjechaliście Państwo do Wisły, zdecydowaliście się z nami spędzić tutaj czas. Mam nadzieję, że podczas Sympozjum zdecydujecie, że był to czas dobrze zainwestowany – dodała prof. Małgorzata Kurpesa.

– Uznaliśmy, że to spotkanie w Wiśle jest okazją, by powrócić wspomnieniami do początków – powiedziała po inauguracji dr Mawlichanów, zapowiadając wykład prof. Anny Jegier i dr. Michała Gałaszka pod tytułem „Benefis powołania Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku PTK w 1995 roku”. Następnie głos zabrał prof. Ryszard Piotrowicz z prelekcją pt. „Niekonwencjonalnie o rehabilitacji kardiologicznej”.

Bogaty program merytoryczny, ciekawe panele dyskusyjne i warsztaty

Program 26. Sympozjum Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku był wyjątkowo różnorodny, a ciekawe tematy przyciągnęły na sale wykładowe wielu uczestników. Nie zabrakło również warsztatów, wymiany doświadczeń i dyskusji. Uczestnicy mieli m.in. szansę, by zapoznać się z analizami wyników Koordynowanej Opieki Specjalistycznej w dziedzinie kardiologii, podsumować czasy pandemii, które postawiły nowe wyzwania przed rehabilitacją kardiologiczną i telemdycyną, a także podzielić się uwagami na temat nowych standardów PTK i ESC. Ponadto nie zabrakło również tematów związanych z kardiologią sportową, prewencją, monitorowaniem wysiłku i wielu innych. Z kolei dzięki obecności wystawców, uczestnicy mogli zapoznać się z najnowszymi rozwiązaniami w dziedzinie rehabilitacji kardiologicznej i fizjologii wysiłku.

Ważnym wydarzeniem spotkania była sesja pt. „Telerehabilitacja hybrydowa po 5 latach od wprowadzenia refundacji – dyskusja okrągłego stołu” – pod patronatem Komisji Telemedycyny Komitetu Nauk Klinicznych PAN i Komisji Informatyki i Telemedycyny oraz Infrastruktury ZG PTK. Spotkanie poprowadzili prof. Ryszard Piotrowicz oraz prof. Grzegorz Opolski. Ponadto w dyskusji uczestniczyli: prof. Dominika Szalewska, dr Katarzyna Piotrowicz, dr Agnieszka Mawlichanów, Krzysztof Zarychta, prof. Małgorzata Kurpesa, dr Bartosz Szafran, prof. Ewa Piotrowicz oraz przedstawiciel NFZ.

Nowy zarząd SRKiFW

Podczas 26. Sympozjum SRKiFW odbyło się Walne Zgromadzenie Członków Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku, na którym wybrano nowy Zarząd Sekcji (kadencja 2023-2025) w składzie:

• Przewodnicząca – Małgorzata Kurpesa,
• Przewodnicząca Elekt – Edyta Smolis-Bąk,
• Poprzednia Przewodnicząca – Agnieszka Mawlichanów.

Członkowie:

• Renata Główczyńska,
• Zbigniew Eysymontt,
• Krzysztof Smarż,
• Adam Staroń,
• Iwona Szadkowska,
• Bartosz Szafran.

Zgodnie ze Statutem Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, kadencja nowego Zarządu rozpocznie się następnego dnia po zakończeniu XXVII Międzynarodowego Kongresu PTK.

Organizatorzy, patroni, sponsorzy i wystawcy 26. Sympozjum SRKiFW

Organizatorami 26. Sympozjum SRKiFW było wydawnictwo naukowe Evereth Publishing i Sekcja Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku.

Patronami Honorowymi wydarzenia byli: Krajowa Izba Fizjoterapeutów, Rzecznik Praw Pacjenta, Polskie Towarzystwo Medycyny Sportowej, Polskie Towarzystwo Fizjoterapii, Polskie Towarzystwo Rehabilitacji, Stowarzyszenie „Metalowych Serc” w Przemyślu, Polskie Stowarzyszenie Osób z Nadciśnieniem Płucnym i Ich Przyjaciół, Ogólnopolskie Stowarzyszenie Pacjentów ze Schorzeniami Serca i Naczyń „EcoSerce”, Stowarzyszenie Transplantacji Serca im. Prof. Zbigniewa Religi, Stowarzyszenie Pacjentów i Przyjaciół Kliniki Kardiologii na Banacha „Serce na Banacha”. Patronat medialny nad konferencją objęli: portale medyczne: Evereth News, Forum Leczenia Ran, MedicalPress.pl, Medycyna Praktyczna, ForumKardiologiczne.pl; pisma: Świat Medycyny i Farmacji, Fizjoterapia Polska.

Złotym Sponsorem konferencji była firma ASPEL, Srebrnym Sponsorem – firma Pro-PLUS. Partnerem konferencji był Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Pozostali sponsorzy i wystawcy: BTL, drEryk, Intimex, Meden Inmed, Miro, Oxford, Polpharma, Recordati.

Artykuł Ponad 280 osób na 26. Sympozjum Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku w Wiśle! [ZDJĘCIA] pochodzi z serwisu Evereth News.

„W przebiegu kinezjofobii pacjent interpretuje bolesne doświadczenie jako zagrożenie. Skutkuje to przekonaniem, że aktywność fizyczna zwiększy ból albo spowoduje kolejne obrażenia i niedogodności” – o tym, czym jest kinezjofobia oraz jak wpływa na rehabilitację kardiologiczną opowiada w rozmowie z EverethNews.pl dr hab. n. med. Agnieszka Młynarska, prof. Śląskiego Uniwersytetu Medycznego (SUM) w Katowicach, Kierownik Katedry Pielęgniarstwa oraz pracownik Oddziału Elektrokardiologii Górnośląskiego Centrum Medycznego im. prof. L. Gieca SUM w Katowicach.

Anna Łodzińska, Evereth News: Czym jest kinezjofobia i jak wpływa na codzienne funkcjonowanie pacjentów?

Prof. Agnieszka Młynarska: – Kinezjofobię można definiować na kilka sposobów – m.in. jako nadmierny lub irracjonalny lęk przed ruchem, lub aktywnością fizyczną. Zaburzenie to wynika z poczucia bezbronności, np. z powodu wcześniejszego bolesnego urazu i strachu przed kolejnym urazem. Kinezjofobia jest również uważana za centralny czynnik w procesie rozwoju bólu – od ostrego do przewlekłego.

W przebiegu tego schorzenia u pacjentów opisywane są modele unikania strachu/bólu. Bolesne doświadczenia interpretowane są przez pacjenta jako zagrożenie, co generuje przekonanie, że aktywność fizyczna spowoduje albo większy ból, albo ponowne konsekwencje związane z pewnymi niedogodnościami bądź nieprzyjemnymi odczuciami, których pacjent doświadczył w przeszłości. Oczywiście, w miarę upływu czasu, kiedy lęk trwa już dłuższy czas, może prowadzić do niepełnosprawności, depresji, a także dodatkowo zwiększa niechęć pacjenta do aktywności fizycznej. Taki stan często doprowadza do wycofania społecznego, ponieważ pacjenci np. nie wychodzą z domu.

Bardzo często na rozwój kinezjofobii u pacjentów składa się wiele czynników, takich jak: emocjonalny, psychologiczny i fizyczny, np. wiek. Kinezjofobia jest złożonym problem, który jeszcze nie jest dobrze rozpoznany wśród pacjentów z chorobami kardiologicznymi.

Jakich pacjentów najczęściej dotyka to zaburzenie?

– Najczęściej kinezjofobia dotyka starszych pacjentów. Zmniejszenie aktywności fizycznej wśród tej grupy społecznej jest szczególnie niebezpieczne i niesie za sobą poważne konsekwencje.

Czy kinezjofobia jest również diagnozowana wśród dzieci?

– W swojej praktyce zajmuję się głównie przypadkami kinezjofobii u osób starszych, dlatego trudno mi powiedzieć, jak to schorzenie wygląda u młodszych pacjentów. Jeśli chodzi o literaturę, to ciężko jest znaleźć przypadki kinezjofobii u najmłodszych. Myślę, że wynika to z tego, że dzieci mają inne podejście do ruchu. Są odważniejsze i z chęcią poznają świat.

Jakie konsekwencje niesie za sobą kinezjofobia dla zdrowia człowieka? Jak wpływa ona na organizm?

– U pacjentów z kinezjofobią może pojawiać się obniżona siła mięśniowa. Wydolność będzie malała, co skutkować będzie tym, że szybciej będą się męczyć, więc nie będą chcieli podejmować żadnego ruchu. Niezależnie od wieku brak aktywności fizycznej przyczynia się do pogorszenia stanu zdrowia. W następstwie będziemy mieli do czynienia ze złym samopoczuciem, zmęczeniem.

Brak wysiłku fizycznego negatywnie wpływa nie tylko na fizyczność człowieka, jak również na stronę psychiczną i emocjonalną. Konsekwencje mogą być bardzo poważne, szczególnie dla pacjentów w starszym wieku z chorobami układu sercowo-naczyniowego. Dłuższe unieruchomienie może powodować niekorzystne starzenie się, które może prowadzić do niepełnosprawności i ograniczonej ruchomości ciała.

Musimy pamiętać o tym, że aktywność fizyczna jest uznawana za wyznacznik zdrowia, nie tylko u osób starszych, ale również u młodych i zdrowych. Zalecenia prewencji chorób układu serca i naczyń kładą duży nacisk na aktywność fizyczną. Połączenie odpowiedniego leczenia chorób sercowo-naczyniowych z wysiłkiem fizycznym, oczywiście dostosowanym do możliwości pacjenta, powoduje dobre funkcjonowanie organizmu fizycznie i psychicznie.

Czy u pacjenta, który nie doznał bolesnego urazu, również może wystąpić kinezjofobia?

– Kinezjofobia głównie dotyka pacjentów po przebytej kontuzji, jednak nie dotyczy tylko tej grupy chorych. Literatura podaje, że mamy różne przyczyny braku aktywności fizycznej. Można mówić tu o barierach indywidualnych, niezależnych, wewnętrznych, jak również zewnętrznych.

Niekiedy lęk może być spowodowany bólem w klatce piersiowej, który pojawił się po aktywności fizycznej. U starszych osób najczęściej katalizatorem wystąpienia kinezjofobii jest upadek, który powoduje strach przed kolejnym urazem. Dochodzi wówczas do zaburzeń funkcji ruchu, zaburzeń prawidłowej postawy ciała, co powoduje, że ryzyko upadku jest zwiększone. Tak samo, jak w przypadku chorób sercowo-naczyniowych, jeśli pacjent odczuwał jakieś dolegliwości bólowe, miał zawroty głowy, upadł, miał przypadek omdlenia lub wzrost ciśnienia tętniczego związanego z aktywnością fizyczną, to może to doprowadzić do tego, że chory nie będzie więcej chciał być aktywny fizycznie. Pojawi się u niego lęk przed sportem i ruchem.

Na kinezjofobię narażeni są także pacjenci po zabiegach kardiochirurgicznych. Chorzy mogą zmagać się z lękiem związanym z dolegliwościami bólowymi w klatce piersiowej, jak również zmianami, które będą występowały w kończynach dolnych.

Jak rozpocząć leczenie kinezjofobii?

– Punktem wyjścia jest rozmowa. Na początku specjaliści powinni zdobyć wiedzę dotyczącą przyczyn kinezjofobii. Trzeba się dowiedzieć, czemu pacjent unika aktywności fizycznej, jakie są tego przyczyny. Niekiedy pacjent prowadził mało aktywny tryb życia jeszcze przed wystąpieniem choroby sercowo-naczyniowej.

Kinezjofobia jest złożonym problemem, dlatego wymaga zaangażowania pełnej gamy specjalistów – od dietetyków, przez fizjoterapeutów, pielęgniarki, jak również psychologów. Taka kompleksowa opieka będzie najbardziej skuteczna. Jeśli podejrzewamy kinezjofobię, należy ją dokładnie zdiagnozować. Nie robi się tego powszechnie. Jeszcze! Widzimy coraz większe zainteresowanie tym tematem wśród specjalistów, dlatego mam nadzieję, że niedługo w procesie rehabilitacji kardiologicznej powszechne będzie diagnozowanie i leczenie kinezjofobii.

Dlaczego w leczeniu kinezjofobii, a także w procesie rehabilitacji kardiologicznej, tak ważne jest zaangażowanie specjalistów różnych dziedzin, m.in. fizjoterapeutów, pielęgniarek, psychologów?

– Przede wszystkim leczenie polega na pracy z pacjentem, ale jedną z najważniejszych rzeczy jest potraktowanie pacjenta jako naszego partnera w rehabilitacji kardiologicznej i przekonanie go, że jest najistotniejszym elementem tego procesu. Chory musi być chętny do pracy, ponieważ bez motywacji nie ma żadnej możliwości zmiany. Współpraca z całym zespołem i pacjentem jest kluczem do rozpoczęcia terapii strachu przed ruchem. Jeśli pacjent poczuje, że nie jest z tym sam, że ma oparcie, że jesteśmy blisko niego, że w każdym momencie może na nas liczyć, będzie podejmował aktywność fizyczną, oczywiście stopniowo, jednak ten lęk będzie się zmniejszał. Najgorsze co może się zdarzyć, to moment, w którym pacjent nie będzie miał zaufania do zespołu terapeutycznego. Jeśli dojdzie do takiej sytuacji, kinezjofobia się nasilili i aktywności fizycznej nie będzie, za to choroba będzie postępowała.

Agnieszka Młynarska podczas 26. Sympozjum Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku wystąpi w trakcie sesji „Dlaczego niektórzy pacjenci nie mają postępów w rehabilitacji?”. Ekspertka wygłosi wykład pt. „Kinezjofobia”. Zapraszamy do zapoznania się z całym programem merytorycznym konferencji.

26. Sympozjum Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku odbędzie się w dniach 11-13 maja 2023 r. Serdecznie zapraszamy do rejestracji na stronie: rehabilitacja2023ptk.pl.

Artykuł Strach przed aktywnością fizyczną. Czym jest kinezjofobia? Wywiad z prof. Agnieszką Młynarską pochodzi z serwisu Evereth News.

Kompleksowa rehabilitacja kardiologiczna to podstawa wtórnej prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego, która ma zapobiegać kolejnym incydentom kardiologicznym, takim jak zawał czy udar mózgu – mówią wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego. Tymczasem nawet 2/3 Polaków nie spotkało się z pojęciem rehabilitacji kardiologicznej, a 85 proc. nie miało przeprowadzonej oceny ryzyka sercowo-naczyniowego – wynika z raportu pt. „Co Polacy wiedzą o kardioprotekcji i rehabilitacji kardiologicznej?”.

Choroby układu krążenia to wciąż najczęstsza przyczyna zgonów w Polsce. Tymczasem Polakom wciąż brakuje wiedzy na temat tego, jak zapobiegać schorzeniom serca. Zdarza się, że nie są informowani również, iż po wystąpieniu incydentu sercowo-naczyniowego powinni poddać się rehabilitacji – podkreślają eksperci kampanii społecznej „Akcja Kardioprotekcja”, która zainaugurowana została prezentacją najnowszego raportu „Co Polacy wiedzą o kardioprotekcji i rehabilitacji kardiologicznej?”.

Z dokumentu wynika, że z pojęciem rehabilitacji kardiologicznej nigdy nie zetknęło się 2/3 proc. Polaków, a 92 proc. badanych nigdy nie otrzymało zaleceń lekarskich z tego zakresu. Ponad 85 proc. respondentów przyznało, że nie miało przeprowadzonej oceny ryzyka sercowo-naczyniowego przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej.

Nie wszyscy chorzy otrzymują odpowiednią pomoc

Jak wynika z wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego, kompleksowa rehabilitacja kardiologiczna to podstawa wtórnej prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego, która ma zapobiegać kolejnym incydentom sercowo naczyniowym, takim jak zawał czy udar mózgu. Rehabilitacja kardiologiczna ma również najwyższy poziom wiarygodności danych naukowych jako skuteczna metoda leczenia chorych, m.in. po zawale serca czy z przewlekłym zespołem wieńcowym.

Eksperci alarmują, że wnioski z raportu są niepokojące, ponieważ pokazują, że nadal nie wszyscy chorzy otrzymują odpowiednią pomoc. 13 proc. badanych zgłosiło przebyty incydent kardiologiczny, ale tylko niecałe 8 proc. otrzymało zalecenie rehabilitacji kardiologicznej, przy czym o połowę rzadziej była ona zalecana kobietom.

Pojęcie rehabilitacji kardiologicznej powinno być znane wszystkim Polakom

Eksperci z Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego apelują, że kompleksowa rehabilitacja kardiologiczna to procedura, która powinna być wdrożona jak najszybciej i kontynuowana bez przerwy.

Prof. dr hab. n. med. Ryszard Piotrowicz, ekspert kampanii „Akcja Kardioprotekcja” wskazuje, że pojęcie rehabilitacji kardiologicznej powinno być znane wszystkim Polakom.

– Po złamaniach kończyn nikogo nie dziwi rehabilitacja, tak samo powinno być w chorobach układu krążenia. Zaniechanie zalecania rehabilitacji kardiologicznej pacjentom należy rozpatrywać w kategoriach błędu w sztuce lekarskiej – uważa prof. Piotrowicz i dodaje, że Polskie Towarzystwo Kardiologiczne, zgodnie z aktualnym stanem wiedzy na świecie (EBM), widzi konieczność wielokierunkowego, holistycznego działania, traktującego pacjenta jako jedność intelektualno-psychofizyczną. – Powstały kompleksowe programy rehabilitacji kardiologicznej, które uwzględniają optymalizację farmakoterapii, leczenie ruchem, wsparcie psychologiczne oraz edukację w zakresie zwalczania czynników ryzyka i realizacji prozdrowotnego stylu życia. Opracowano nawet rozwiązania hybrydowe, umożliwiające po I etapie wstępnym w szpitalu lub ambulatorium dalszą realizację II etapu zdalnie, w warunkach domowych – dodał specjalista.

Jak zapobiegać chorobom układu sercowo-naczyniowego?

Eksperci podkreślają, że modyfikacja czynników ryzyka sercowo-naczyniowego może zapobiec blisko 80 proc. chorób. Wystarczy rzucić palenie papierosów, zmienić dietę, rozpocząć aktywność fizyczną, zadbać o regularne badania poziomu cholesterolu, pomiary ciśnienia krwi, a także wdrożyć kontrolę chorób przewlekłych (w tym np. cukrzycy).

Kluczowym aspektem jest również włączenie gabinetów lekarzy rodzinnych do kompleksowego programu opieki kardiologicznej nad pacjentem. Tymczasem, jak pokazują wyniki raportu, u ponad 8 na 10 badanych nie została dokonana ocena ryzyka sercowo-naczyniowego przez lekarza rodzinnego/POZ w ciągu ostatniego roku. Tylko 15 proc. miało przeprowadzony wywiad pod kątem ryzyka tych chorób.

Według prof. dr. hab. n. med. Piotra Jankowskiego, eksperta kampanii „Akcja Kardioprotekcja”, ocena ryzyka sercowo-naczyniowego staje się coraz ważniejsza w gabinetach POZ. Jego zdaniem to właśnie lekarze rodzinni powinni aktywnie angażować się w walkę z czynnikami ryzyka chorób układu krążenia, edukować pacjentów na temat stylu życia i konieczności regularnego stosowania zalecanych terapii.

Ekspert zwrócił również uwagę na niską świadomość Polaków w zakresie samodzielnej kontroli czynników ryzyka chorób serca. Jak pokazały badania – aż 6 na 10 osób nie zmierzyło w ciągu ostatniego roku poziomu glukozy we krwi. Ponad połowa badanych w tym czasie nie wykonała badania cholesterolu.

Dr hab. n. med. Agnieszka Kapłon-Cieślicka, ekspertka kampanii „Akcja Kardioprotekcja”, wyjaśniła, że prewencja kardiologiczna nie dotyczy jedynie seniorów czy osób w średnim wieku, ale także młodzieży i dzieci, których coraz częściej dotyka poziom nadwagi i otyłości. Tym bardziej, że zdaniem ekspertki, zdrowe nawyki łatwiej jest wprowadzić w wieku dziecięcym niż średnim.

Źródło: mp.pl

Kompleksowo o rehabilitacji kardiologicznej będziemy rozmawiać w interdyscyplinarnym gronie specjalistów z całej Polski podczas 26. Sympozjum Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku, które odbędzie się w dniach 11-13 maja 2023 r. Zapraszamy do rejestracji!

Artykuł Badania: większość Polaków nie wie, czym jest rehabilitacja kardiologiczna pochodzi z serwisu Evereth News.

„Ćwiczenia uspokajają, pogłębiają oddech, poprawiają strukturę ciała, zwiększają pewność siebie oraz poziom zadowolenia z życia. Ma to duże znaczenie w przypadku pacjentów w trakcie rehabilitacji, w tym kardiologicznej” – o roli Tai Chi i Qi Gong w rehabilitacji kardiologicznej mówi w rozmowie z Evereth News Iwona Korlacka, instruktor sportu i rekreacji ruchowej z Kung Fu, Tai Chi, Qi Gong, jogi, narciarstwa, sportów wrotkarskich, członek Polskiego Związku Wushu.

– Tradycyjna medycyna chińska zakłada istnienie w organizmie człowieka meridianów – kanałów energetycznych, przez które przepływa energia qi. Na przebiegu meridianów zlokalizowane są punkty biologicznie czynne. Właśnie te punkty są wykorzystywane przez akupunkturę, moksybucję i inne zabiegi do przywracania równowagi  w organizmie człowieka. Punkty te są pobudzane również przez specjalne ćwiczenia fizyczne – Qi Gong. Qi Gong może być stosowany zarówno w terapii, jak i w profilaktyce zdrowotnej. Doceniając skuteczność tradycyjnych ćwiczeń chińskich, lekarze kierują swoich pacjentów na zajęcia Qi Gong i Tai Chi – mówi Iwona Korlacka.

Evereth News: Ma pani wieloletnie doświadczenie w Qi Gong i Tai Chi. Proszę powiedzieć, czym jest Qi Gong i Tai Chi i jakie są różnice między tymi systemami.

Iwona Korlacka: – Qi Gong to ogólna nazwa ćwiczeń psychofizycznych, w których pobudzana jest energia życiowa qi. Są to ćwiczenia prozdrowotne i stanowią część tradycyjnej medycyny chińskiej. Istnieje bardzo wiele sekwencji Qi Gong. Nawet sekwencje o tej samej nazwie mogą się od siebie znacząco różnić. Przykładowo Qi Gong pięciu zwierząt, według przekazu świątyni Wu Dang, jest zupełnie inny niż w przekazie klasztoru Shaolin. Natomiast Tai Chi jest z założenia sztuką walki, która jednak wykorzystuje zasady tradycyjnej medycyny chińskiej w zakresie przepływu energii.

Od czego zaczyna się trening Tai Chi lub Qi Gong?

– Trening rozpoczyna się od poznania zasad. Realizację zasad bardzo dobrze ilustruje pozycja nazywana „staniem jak słup” lub „obejmowaniem drzewa”. Inną, bardziej wymagającą pozycją jest pozycja „jeźdźca”.

Na czym polegają te pozycje?

– W obu wymienionych pozycjach stopy ustawione są równolegle, na szerokość bioder lub szerzej w pozycji „jeźdźca”, nogi ugięte w kolanach. Kolana ustawione są nad stopami i nie przekraczają linii palców stóp. Kręgosłup wyciągnięty jest jakby za czubek głowy, kość krzyżowa ustawiona pionowo, ręce wyciągnięte przed sobą, jakby obejmowały pień drzewa.

Strukturę ciała bardzo dobrze opisuje określenie „stal owinięta bawełną” i oznacza to, ze osoba ćwicząca wygląda jakby była bardzo rozluźniona, aczkolwiek jej pozycja jest bardzo stabilna, ugruntowana.

Wydaje się, że każdy potrafi stać. To chyba nie jest zbyt trudne ćwiczenie?

– Rzeczywiście wydaje się to proste. Jednak przyjęcie poprawnej pozycji „stania jak słup” wymaga skupienia uwagi na wielu elementach takich jak: prawidłowe ustawienie kręgosłupa oraz zaangażowanie mięśni posturalnych i dołączenie do tego prawidłowego oddychania.

Bardzo dużo osób nie potrafi przyjąć pionowej pozycji ciała. Odchylają się od pionu, do przodu lub do tyłu. Krzywizny kręgosłupa są często pogłębione, co wynika często z występowania zbyt silnych napięć mięśniowych.

A co dzieje się z oddechem?

– Oddech jest przeponowy, to znaczy, że w procesie oddychania przepona musi wykonać swoją pracę powodującą poruszenie obszaru brzucha i dolnych pleców, tak zwanego dolnego dan tian.

A jaki jest kolejny etap treningu?

– Bardziej zaawansowaną formą ćwiczeń są tak zwane ćwiczenia „rozwijania jedwabiu”. W tych ćwiczeniach są zachowane wszystkie zasady opanowane podczas ćwiczenia pozycji stojących. Jest kilka wariantów tych ćwiczeń – na jedna lub obie ręce. Poziom trudności zwiększa się, gdy dołącza się kroki.

Czy ruch w Tai Chi i Qi Gong różni się od innych form ruchu?

– W Tai Chi i Qi Gong ruch zewnętrzny wyprowadzany jest ze środka ciała tak zwanego dolnego dan tian. Dolny dan tian to obszar położony około 2 cm poniżej pępka, w głębi ciała. Ruch jest spiralny z dużą ilością skrętów w talii.

Ćwiczenia Tai Chi i Qi Gong angażują całe ciało, ścięgna oraz mięśnie, także głębokie ich partie – mięśnie posturalne.

Skąd bierze się prozdrowotne działanie Tai Chi i Qi Gong?

– Przede wszystkim z mechaniki prowadzenia ruchu, która angażuje całe ciało, a jednocześnie wymusza głęboki, spokojny oddech, który zapewnia dotlenienie organizmu. Ćwiczenia obniżają poziom cukru we krwi, stabilizują ciśnienie, redukują stres, poprawiają koncentrację, udrażniają przepływ energii w ciele, poprawiają równowagę psychofizyczną, wzmacniają ciało i redukują wady postawy, stabilizują pozycję ciała.

A jaki jest aspekt psychologiczny treningu?

– Jak pokazują badania ankietowe, ćwiczenia uspokajają, pogłębiają oddech, poprawiają strukturę ciała, zwiększają pewność siebie oraz poziom zadowolenia z życia. Ma to duże znaczenie w przypadku pacjentów w trakcie rehabilitacji, w tym kardiologicznej. Często pacjentami rehabilitacji kardiologicznej są osoby, które były bardzo aktywne fizycznie, uprawiały regularnie sport, lub pracownicy fizyczni. Problemy kardiologiczne zmuszają takie osoby do zmiany trybu życia, co jest dla nich stresujące. U takich osób często pojawia się depresja. I znów, jak pokazują badania, ćwiczenia Qi Gong  i Tai Chi pozwalają im w znacznym stopniu powrócić do aktywności.

A co spowodowało, że zainteresowała się Pani Tai Chi i Qi Gong?

– W latach 1986-1988 pracowałam na AWF w Katowicach i zostałam wysłana na studium informatyczne do Warszawy. Podczas pobytu w Warszawie zapisałam się na zajęcia karate i jogi. Po powrocie chciałam kontynuować naukę. W tym czasie w Katowicach nie znalazłam zajęć karate. Natrafiłam jednak na zajęcia kung fu i rozpoczęłam naukę. Równocześnie uczęszczałam na zajęcia regularne i warsztaty z jogi. W 1991 r. zostałam instruktorem kung fu. Bywając na różnych warsztatach z mistrzami sztuk walki natrafiłam na mistrza Tai Chi stylu Chen. W tym czasie prowadziłam już własne zajęcia w różnych miejscowościach. A w 2014 r. zostałam zatrudniona w szpitalu w Katowicach Murckach, na oddziale rehabilitacji kardiologicznej. Było to związane z pojawiającymi się wówczas coraz powszechniej w czasopismach medycznych publikacjami o skuteczności Qi Gong i Tai Chi w rehabilitacji, również kardiologicznej.

Iwona Korlacka podczas 26. Sympozjum Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku wystąpi w trakcie sesji „Alternatywne formy treningu w rehabilitacji kardiologicznej”. Ekspertka wygłosi wykład pt. „Zastosowanie Tai Chi oraz Qi Gong w rehabilitacji kardiologicznej”. Zapraszamy do zapoznania się z całym programem merytorycznym konferencji.

26. Sympozjum Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku odbędzie się w dniach 11-13 maja 2023 r. Serdecznie zapraszamy do rejestracji na stronie: rehabilitacja2023ptk.pl.

Artykuł Tai Chi i Qi Gong w rehabilitacji kardiologicznej. Rozmowa z instruktorem Iwoną Korlacką pochodzi z serwisu Evereth News.

Ktoś, kto przez lata cierpi na zaburzenia snu, jest wyczerpany, ma problemy z regulacją emocji. Takie osoby odczuwają dużą bezradność. Są przewlekle zmęczone i nerwowe. Brak snu nie daje ciału możliwości na regenerację. Jest to szczególnie ważne w procesie rehabilitacji kardiologicznej. 

Na wszystko jest pora. Sen, praca, aktywność fizyczna, czas odpoczynku i zabawy. Sęk w tym, że u każdego wygląda to inaczej. Wilk nie przepada za porankami i wolno się rozkręca. Lew od samego rana jest bardzo aktywny. Delfin śpi czujnie i lekko, nieszczególnie długo, wstaje raczej rano. Niedźwiedź lubi się wyspać, sen ma głęboki, wstaje razem ze słońcem i opada z sił o zachodzie. Drzemka w środku dnia? Jak najbardziej.

Evereth News: Dlaczego świadomość chronotypu jest ważna?

Dr Anna Mierzyńska, psycholog kliniczny: jest tak, ponieważ nasze ciało potrzebuje rytmiczności. Rytmiczność może być różna dla każdej osoby. To podejście jest i stare, i nowe. Stary jest rytm dobowy i nasz naturalny chronotyp – nasze biologiczne potrzeby związane z porą wstawania i zasypiania, czy porą aktywności fizycznej. Nowe są możliwości, które otwierają się przed niektórymi zawodami, aby właśnie czas pracy i rytm dostosować do naszych możliwości, czasu i potrzeb. Odkrywamy na nowo, jak działa nasze ciało.

Proszę kontynuować.

– Potrzebujemy równowagi, która z kolei jest kluczem do zrozumienia tego, czym jest higiena. Higiena osobista to nie tylko dbanie o czystość ciała i ubrania. Mamy higienę psychiczną i higienę snu. Higiena psychiczna to umiejętność zauważenia sytuacji, które są dla nas obciążeniem psychicznym. Jest to zdolność do unikania ich, a jeśli nie jest to możliwe, to radzenia sobie z ich konsekwencjami. To też znajomość siebie i tego, co pozwala nam zachować „czystość”, czyli równowagę emocjonalną. Kluczowe jest zrozumienie i świadome dbanie o to, żeby nasze ciało miało odpowiednią ilość i jakość odpoczynku.

Brzmi dobrze, ale wydaje się, że trudno dzisiaj o taką równowagę.

– Zespoły, które zajmują się rehabilitacją kardiologiczną i inni specjaliści zajmujący się budowaniem sprawności oraz świadomości, czego nasze ciało i mózg potrzebuje, zwracają uwagę na to, że żyjemy w warunkach cywilizacyjnych i społecznych, które mimo tego, że sami je sobie stworzyliśmy, stoją często w sprzeczności z naszymi naturalnymi mechanizmami. Stąd wynika duże rozpowszechnienie chorób, o których mówimy, że są chorobami cywilizacyjnymi. Ich pochodzenie bierze się z dysonansu między naszymi możliwościami metabolicznymi, energetycznymi, psychologicznymi, które są bardzo pierwotne, a warunkami, które sobie stworzyliśmy. Między innymi przewlekłym stresem, niewłaściwą przetworzoną żywnością.

Nasze ciało lubi odpoczywać i chce tego. Żeby jednak móc odpocząć, trzeba mieć po czym. I wiedzieć, jak to robić, aby zapewnić ciału i umysłowi możliwość dobrej regeneracji.

Podczas Sympozjum Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej będzie Pani mówiła o zjawisku sedentary behavior. Co to jest i jaki ma wpływ na nasze zdrowie?

– Sedentary behavior jest szerokim pojęciem. Siedzący tryb życia kojarzy nam się z fotelem albo pracą biurowa. Sedentary lifestyle czy behavior dotyczy podejmowania różnych decyzji związanych z naszym stylem życia. Jednym z jego elementów jest właśnie spędzanie czasu bez ruchu, czyli w pozycji siedzącej w pracy czy w domu na kanapie np. oglądając film na Netflixie. Dotyczy to też zachowań związanych z higieną snu i rytmem dnia, tygodnia oraz sposobem spędzania wolnego czasu.

Układ sercowo-naczyniowy, i ogólnie cały układ ruchu nie jest ewolucyjnie przystosowany do życia w pozycji siedzącej. Nasz układ nerwowy nie jest przystosowany do tego, żebyśmy przebywali w warunkach, w których nie mamy wystarczająco dużo określonych bodźców: światła słonecznego czy aktywności fizycznej, dlatego też ponosimy tego koszty. Specjaliści, którzy zajmują się jakością naszego jedzenia i snu biją na alarm.

Do tego dochodzi praca?

– Tak, zdarza się, że mamy niezdrową atmosferę w pracy, gdzie rywalizacja i presja czasu są nieodłączną częścią codziennego porządku. Nasze ciało może przyzwyczaić się do tego, że stres nie jest możliwy do rozładowania. Przez lata straciliśmy naturalną umiejętność adekwatnego interpretowania sytuacji, która pozwalała uchronić nasze ciało przed zgubnymi skutkami reakcji stresowych. Dlatego ponosimy tak dramatyczne skutki stresu. Mechanizmy naszych zachowań powstały w czasach, kiedy miały one sens, ale w międzyczasie warunki się zmieniły, a ciało za nimi nie nadążyło.

Jak powstają te mechanizmy?

– Mechanizmy radzenia sobie ze stresem, mechanizmy w ogóle tworzenia się reakcji stresowej, mają swoje źródło w mobilizacji organizmu do radzenia sobie z zagrożeniem albo wyzwaniem. Pochodzą z czasów, kiedy musieliśmy reagować na sytuacje bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia albo przeciwnie, kiedy musieliśmy zdobyć się na wysiłek, kiedy musieliśmy zdobyć np. pożywienie. Źródła tego stresu, pobudzenia i mobilizacji naszego organizmu, były namacalne, określone w czasie i miały określone momenty rozładowania tego stresu. Ucieczka przed agresorem, upolowanie zwierzęcia. Po momencie stresu następował naturalny moment wyciszenia.

To, co kiedyś było naturalne, dzisiaj już takie nie jest?

– Dzisiaj źródło stresu ma charakter przewlekły lub cykliczny, ponieważ główne źródła stresu mają charakter psychologiczny. Nasze mechanizmy pozostały jednak takie same. I na tym polega nasz dramat. Ciało, które musi radzić sobie ze stresem występującym chronicznie, rzadko doświadcza momentu rozładowania Codziennie np. stoimy w korku. Powoduje to nasze poirytowanie i zniecierpliwienie, niepokój o to, czy zdążę czy nie. Pomimo tego, że nie jest to zagrożenie życia nasz organizm reaguje tak samo – mobilizacją, przyspieszeniem tętna i podwyższeniem ciśnienia krwi.

Podczas Sympozjum będzie Pani mówiła też o zjawisku social jet lag. Co to jest?

Social jet lag nie jest nowym pojęciem. Pojawiło się w okolicy 2006 roku za sprawą zespołu prowadzonego przez Tilla Roenneberga, niemieckiego badacza rytmu dobowego. Ogólnie jet lag to zmiana samopoczucia wynikająca ze zmiany strefy czasowej w trakcie podróży. Konsekwencją jest zmęczenie, które wynika z nieadekwatności zasypiania i budzenia się w miejscu, w którym się znajdujemy, ponieważ nasze ciało zachowuje się zgodnie z rytmem miejsca, z którego przyjechaliśmy. Zasada jest taka, że na każdą godzinę zmiany rytmu dobowego przypada jeden dzień, którego nasze ciało potrzebuje na regulację i dostosowanie się do nowego rytmu dobowego. Osoby podróżujące między strefami czasowymi doskonale znają to uczucie.

– Social jet lag to niedopasowanie rytmu biologicznego do naszego czasu społecznego. Rozumiemy to jako konieczność bycia aktywnym w czasie, który nie jest dla nas naturalnym czasem aktywności. Wynika to z naszego chronotypu i wiąże się np. z nieadekwatną aktywnością w godzinach porannych, zwłaszcza u osób, które mają naturalną tendencję do budzenia się później. Jeżeli ktoś naturalnie budzi się o godz. 8.00, a nastawia budzik na 6.00, to będzie miał poczucie zmęczenia i niewyspania.

Budzimy się wbrew sobie…

– Budzimy się poprzez stres i ten początek warunkuje funkcjonowanie w pierwszych godzinach dnia. Podejmujemy szereg czynności, które nie do końca nam służą. Czy musimy pić kawę zanim otworzymy oczy? Lub jeść duże śniadanie pół godziny po przebudzeniu mimo, że nasze ciało jeszcze nie jest gotowe na żadną aktywność? Ze względu na brak dostrojenia między naturalnym rytmem dobowym a wymogami związanymi z naszymi obowiązkami służbowymi w naszym ciele zachodzi szereg zmian związanych z przewlekłą reakcją stresową.

Jak to wygląda w praktyce?

– Od poniedziałku do piątku żyjemy zgodnie z pewnym rytmem, natomiast w trakcie weekendu staramy się nadrobić niedobory związane ze snem i aktywnością w sferze towarzyskiej. To są dwa rodzaje długu. Jeden to dług biologiczny związany z tym, że za mało śpimy i odsypiamy w weekend. Drugi jest długiem społecznym, który sprawia, że jak już mamy wolne dni to staramy się wypełnić je czymś, co jest dla nas przyjemne i atrakcyjne, i daje nam radość. To naturalna potrzeba i chęć wynagrodzenia sobie tych wszystkich powtarzalnych czynności wykonanych w tygodniu w pracy. Kiedy przychodzi piątkowy wieczór, staramy się wydłużyć dzień. Spotykamy się ze znajomymi, bo możemy sobie na to pozwolić. Wiąże się to jednak z późniejszym położeniem się spać i w konsekwencji zaburzeniem rytmu dobowego. W poniedziałek rano będzie pan się czuł jak po długiej podróży. Na tym polega social jet lag.

Jaki jest wpływ obu zjawisk na zdrowie?

– Wiemy o tym, że zaburzenia i deprywacja snu są poważnym czynnikiem zwiększającym ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Jest to bardzo często problem naszych pacjentów. Ilość i jakość snu – o to pytam. Poznaję pacjenta od strony jego codziennego życia. Wiele osób mówi o problemach ze snem, które trwają latami.

Jak temu zaradzić?

– Część osób przyjmuje leki lub preparaty ziołowe lub uważa, że te problemy są i zawsze będą i nic nie da się z nimi zrobić. Pacjenci kardiologiczni mierzą się z pytaniami, co dalej. Rozmowy o rytmiczności i równowadze między aktywnością a wypoczynkiem, między działaniem a snem mają ważne miejsce w edukacji pacjentów. Zaburzenia snu mogą utrudnić pacjentowi powrót do zdrowia.

W szpitalach pacjenci z reguły źle śpią …

– Są to miejsca przeżywania bólu. Czasowi spędzonemu na oddziale zwykle towarzyszy duża niepewność. Z drugiej strony jest to też miejsce, w którym można często po raz pierwszy w życiu zwrócić uwagę na to, jak wielką rolę w naszym życiu odgrywa dobry sen. Czasami jest tak, że w szpitalu po raz pierwszy ktoś nas pyta, “jak pan/pani śpi?”.

Dr Anna Mierzyńska podczas 26. Sympozjum Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku wystąpi podczas sesji Sedentary behaviour – jak to rozumieć?, na której wygłosi wykład pt. „Social jet lag – nadrabianie życia w weekendy”. Zapraszamy do zapoznania się z całym programem merytorycznym konferencji.

26. Sympozjum Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku odbędzie się w dniach 11-13 maja 2023 r. Serdecznie zapraszamy do rejestracji na stronie: rehabilitacja2023ptk.pl.

Artykuł „Nasze ciało lubi odpoczywać i chce tego”. Z dr Anną Mierzyńską rozmawiamy o higienie snu i rytmie dobowym pochodzi z serwisu Evereth News.

„Obecność depresji u pacjentów z niewydolnością serca jest niestety dosyć częsta. Znacząco pogarsza ona rokowania. Wzrasta ryzyko nagłego zgonu, a średni czas przeżycia jest krótszy” – o zaburzeniach psychicznych u chorych z niewydolnością serca opowiedziała w rozmowie z EverethNews.pl dr hab. n. med. Anna Antosik-Wójcińska, psychiatra, prof. Wydziału Medycznego, Collegium Medicum Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Kierownik Katedry Psychiatrii WMCM UKSW.

Anna Łodzińska, Evereth News: Jak często spotyka się Pani z depresją u pacjentów z niewydolnością serca? Co najczęściej jest przyczyną depresji, z czym nie radzą sobie pacjenci?

Prof. Anna Antosik-Wójcińska: – Obecność depresji u pacjentów z niewydolnością serca jest niestety dosyć częsta. W przypadku wszystkich ciężkich chorób przewlekłych, w tym niewydolności serca, mamy do czynienia ze współwystępowaniem zaburzeń psychicznych, takich jak zaburzenia depresyjne czy lękowe. Zależność ta jest wielokierunkowa – depresja zwiększa ryzyko wystąpienia schorzeń układu krążenia, a występowanie owych schorzeń, pojawienia się depresji. Często u jej podłoża wystąpienia leży postępujące ograniczenie codziennej aktywności, sprawności, wydolności, trudności w codziennym funkcjonowaniu, konieczność rezygnacji z dotychczasowego stylu życia, lęk o własne zdrowie, lęk przed śmiercią, lęk o rodzinę i zabezpieczenie jej bytu. Ciężkie choroby mają to do siebie, że wprost zaburzają to, na czym opieraliśmy swoje poczucie bezpieczeństwa i stabilności.

Jak depresja wpływa na leczenie pacjentów z niewydolnością serca? Czy wpływa w jakiś sposób na rokowania?

– Depresja znacząco pogarsza rokowania u pacjentów z niewydolnością serca. Wzrasta ryzyko nagłego zgonu, a średni czas przeżycia jest krótszy. Depresja, poza zwiększeniem ryzyka niespodziewanych incydentów kardiologicznych, wpływa na to, jak o siebie dbamy, w jaki sposób współpracujemy przy leczeniu chorób somatycznych. Ważne jest to, czy przestrzegamy zaleceń, jak często wykonujemy badania kontrolne, zgłaszamy się na wizyty lekarskie. Wpływa też oczywiście na codzienną aktywność fizyczną i prowadzenie właściwej, zdrowej diety, co ma kluczowe znaczenie w profilaktyce i leczeniu chorób krążenia.

Z jakimi innymi zaburzeniami psychicznymi spotkała się Pani w swojej praktyce u pacjentów kardiologicznych?

– Z każdym typem zaburzeń psychicznych – od zaburzeń nastroju czy zaburzeń lękowych, po zaburzenia psychotyczne. Pamiętajmy również, że obecność schorzeń fizycznych wpływa na naszą osobowość, postawę wobec życia, kształtuje pewne mechanizmy zachowań. Mając świadomość własnych ograniczeń czy ryzyka zdrowotnego, zaczynamy ten lęk przekładać na różne inne aspekty codziennego funkcjonowania. Często to, co obserwujemy u naszych pacjentów to pojawienie się i stopniowe narastanie objawów lękowych wtórnie do istnienia chorób na podłożu somatycznym.

Jak przebiega leczenie depresji u pacjentów z niewydolnością serca? Czy pojawiają się jakieś przeszkody?

– Oczywiście obecność niewydolności serca podobnie, jak innych chorób układu krążenia, w szczególności pojawienie się zaburzeń rytmu czy nadciśnienia tętniczego, wpływa na wybory terapeutyczne, jakich dokonujemy, lecząc u naszego pacjenta depresję, musimy wybierać leki możliwie jak najbezpieczniejsze kardiologicznie, mając świadomość możliwości pojawienia się wskutek terapii danym lekiem działań niepożądanych i umieć na nie zareagować. W dobie nowoczesnej psychiatrii mamy do dyspozycji wiele leków przeciwdepresyjnych i przeciwlękowych, nie jesteśmy więc bezradni. Jesteśmy w stanie bezpiecznie i skutecznie leczyć depresję nawet u bardzo obciążonych internistycznie pacjentów. Ważna jest współpraca między lekarzami różnej specjalizacji, tak aby opieka nad pacjentem była kompleksowa. To, co dzieje się już w szeregu krajów europejskich, czyli holistyczne patrzenie na pacjenta i wspólne leczenie go w ramach zespołu specjalistów z różnych dziedzin, warto zaszczepić i przenieść na grunt Polski. Z pewnością przełożyłoby się to na istotne korzyści kliniczne dla naszych pacjentów.

Prof. Anna Zofia Antosik-Wójcińska podczas 26. Sympozjum Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku będzie prowadziła wykład w sesji: „Optymalizacja leczenia farmakologicznego u pacjentów z niewydolnością serca poddawanych rehabilitacji kardiologicznej”  pt. „Zaburzenia lękowe i depresja u pacjentów z niewydolnością serca – czy wpływają na rokowanie?”. Zapraszamy do zapoznania się z całym programem merytorycznym.

26. Sympozjum Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku odbędzie się w dniach 11-13 maja 2023 r. Serdecznie zapraszamy do rejestracji na stronie: https://rehabilitacja2023ptk.pl/.

Artykuł Zaburzenia lękowe i depresja u pacjentów z niewydolnością serca – wywiad z prof. Anną Antosik-Wójcińską pochodzi z serwisu Evereth News.

„Wiadomym jest, że pacjent odpowiednio odżywiony będzie skuteczniej się rehabilitował i efekty pracy całego zespołu będą widoczne. Rolą dietetyka powinno być uświadomienie pacjenta, że bez składników odżywczych pochodzących z odpowiednich źródeł, rehabilitacja może nie być skuteczna, może przebiegać wolniej albo nie dać pożądanych efektów” – o roli diety u pacjentów rehabilitowanych kardiologicznie mówi w rozmowie z EverethNews.pl dr n. med. Katarzyna Łokieć, dietetyk, asystent w Zakładzie Propedeutyki Chorób Cywilizacyjnych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.

Anna Łodzińska, Evereth News: Jaka jest rola diety i dietetyka w procesie rehabilitacji kardiologicznej?

Dr n. med. Katarzyna Łokieć: – Coraz więcej pacjentów na szczęście docenia rolę diety w procesie zdrowienia. Spotykam się z wieloma osobami, które w trakcie rehabilitacji kardiologicznej nie zapominają o znaczeniu żywienia i doceniają rolę dietetyka. Również wielu specjalistów rehabilitacji i kardiologii, a także fizjoterapeutów, zaprasza do zespołów terapeutycznych dietetyków. Wiadomym jest, że pacjent odpowiednio odżywiony będzie skuteczniej się rehabilitował i efekty pracy całego zespołu będą widoczne. Rolą dietetyka powinno być uświadomienie pacjenta, że bez składników odżywczych pochodzących z odpowiednich źródeł, rehabilitacja może nie być skuteczna, może przebiegać wolniej albo nie dać pożądanych efektów. Dodatkowo dietetyk powinien edukować pacjenta, że procesy regeneracji i rekonwalescencji są niezwykłym wysiłkiem dla organizmu, a odpowiedni sposób żywienia zapewnia energię na te mechanizmy.

Żywienie może poprawić jakość życia pacjentów rehabilitowanych i jest elementem prewencji kolejnych chorób kardiologicznych. Nie ma odpowiedniej regeneracji bez substratów, które mają pochodzić właśnie z odpowiedniego odżywiania. Rehabilitacja kardiologiczna to proces, w którym wszystkie składowe są ważne, a dietetyk działa jak przewodnik i edukator w zakresie wyboru odpowiedniego sposobu żywienia w chorobach sercowo-naczyniowych. Przykładowo pacjent po zawale mięśnia sercowego, który po spotkaniach z dietetykiem zastosuje odpowiednie żywienie, zredukuje nadmiar masy ciała, ma szansę uniknąć kolejnego epizodu sercowo-naczyniowego. Niestety w systemie ochrony zdrowia w Polsce jeszcze zbyt często pomijana jest funkcja dietetyka w procesie zdrowienia pacjentów z chorobami sercowo-naczyniowymi. W szpitalach czy poradniach zbyt rzadko widujemy dietetyków edukujących pacjentów, jak prowadzić odżywianie w sytuacji pojawienia się chorób sercowo-naczyniowych. Praca dietetyka z pacjentem mogłaby spowodować prewencję dodatkowych powikłań czy zmniejszenie ryzyka pojawienia się kolejnych chorób kardiologicznych.

Jak powinna wyglądać dobrze zbilansowana dieta w przypadku pacjentów kardiologicznych powracających do zdrowia?

– Przede wszystkim każdemu pacjentowi powracającemu do zdrowia zalecałabym konsultację z dietetykiem w tym zakresie. Zbilansowanie diety opiera się o wiele czynników, a profesjonalista zajmujący się żywieniem weźmie je wszystkie pod uwagę uwzględniając także tryb życia, zabiegi rehabilitacyjne, przyjmowanie leki oraz interakcje leków z żywnością, sytuację socjologiczno-ekonomiczną pacjenta i wiele innych. Należy zadbać o pokrycie zapotrzebowania energetycznego dietą adekwatnie do wieku, płci, stanu zdrowia i stanu odżywienia. Ponadto bardzo ważne jest kontrolowanie węglowodanów, białka i tłuszczu w diecie oraz dobranie odpowiednich źródeł pokarmowych. Edukacja pacjentów powinna dotyczyć wzbogacania sposobu żywienia o węglowodany złożone znajdujące się w produktach wielozbożowych, białko roślinne zawarte np. w nasionach roślin strączkowych czy nienasycone kwasy tłuszczowe pochodzące z tłustych ryb, olejów, nasion, pestek czy orzechów. Dużą rolę w codziennym jadłospisie odgrywa błonnik pokarmowy, o którym pacjenci często zapominają. Źródłem witamin i składników mineralnych powinny być przede wszystkim warzywa z rożnych grup. Nie bez znaczenia jest odpowiednie, adekwatne do zapotrzebowania nawodnienie organizmu, więc i ono powinno być określone indywidualnie. Największymi problemami żywieniowymi pacjentów są nadmiar przyjmowanego pokarmu, monotonia produktów i stosowanie produktów wysoko przetworzonych. Powrót do zdrowia jest możliwy tylko przy zapewnieniu wszystkich niezbędnych substancji odżywczych, witamin i mikroelementów. Dużym problemem u pacjentów kardiologicznych jest nie tylko otyłość, ale i niedożywienie, szczególnie jakościowe.

Czy rodzaj diety jest uzależniony od choroby układu sercowo-naczyniowego, jaką zdiagnozowano u pacjenta?

– Tak, sposób żywienia będzie zależał od choroby kardiologicznej. Zalecenia żywieniowe powinny być zawsze indywidualizowane. Dieta, rozumiana jako sposób żywienia, w chorobach sercowo-naczyniowych opiera się o dietę śródziemnomorską i DASH. Te dwa sposoby odżywiania od dawna są uznane za prozdrowotne w prewencji chorób układu krwionośnego. W trakcie leczenia kardiologicznego oraz w procesie rehabilitacji wymienione style odżywiania mogą być podstawą, na bazie której można poczynić indywidualne modyfikacje. Nie bez znaczenia jest system żywienia nazywany dietą nordycką i bałtycką, a także fleksitarianizm czy wegetarianizm. Wymienione systemy żywienia dokładnie opisaliśmy z zespołem specjalistów w podręczniku pod redakcją prof. Piotra Jankowskiego i doc. Michała Czapli „Żywienie w chorobach serca” PZWL. Zarówno nadciśnienie tętnicze, zaburzenia lipidowe, jak i przeszczepienie serca czy zaburzenia rytmu są chorobami kardiologicznymi. Jako dietetycy jesteśmy w stanie pomóc wielu pacjentom znając specyfikę problemów kardiologicznych i mechanizm działania konkretnych składników pokarmowych. Dietetyk ma za zadanie nauczyć pacjenta odżywiać się, a nie tylko jeść. Nowe nawyki powinny być stosowane codziennie a nie okazjonalnie, ponieważ tylko działanie długofalowe będzie dawało pacjentowi korzyści zdrowotne. W rehabilitacji kardiologicznej nie chodzi też o diety elementarne, wybiórcze czy krótkotrwałe radykalne zmiany żywieniowe. Działa to bardzo niekorzystnie i może spowodować dodatkowe powikłania i choroby. To dietetyk decyduje, jaki system żywienia jest pacjentowi potrzebny i jaki mu rekomendować uwzględniając zawsze indywidualne zalecenia.

Jakie produkty wspomagają pacjenta w szybszym dojściu do zdrowia, a jakich należy unikać i dlaczego? 

– Zdecydowanie jadłospis powinien być oparty o produkty z dobrych źródeł, świeże i niewiele przetworzone. Korzystnie będą działać oczywiście różnorodne warzywa, orzechy, pestki, nasiona, kasza gryczana, ryż brązowy, soczewica, cieciorka czy ryby. Zwracam uwagę jednak na produkty sezonowe i regionalne. Powinniśmy korzystać z dobrodziejstw terenu, na którym żyjemy. Dietę śródziemnomorską i DASH można wykonać w warunkach polskich. Należy pamiętać o wzbogaceniu jadłospisów w dary lasu grzyby, owoce leśne a także ryby słodkowodne z polskich jezior i rzek. Ponadto w Polsce dostępne są całorocznie warzywa korzeniowe: marchew, pietruszka, burak, seler czy kapustne, które mogą być bazą wielu korzystnie działających posiłków. Należy pamiętać o różnego rodzaju kaszach, ryżu, pieczywie i produktach zbożowych. Źródłem wody, o której dużo się mówi w chorobach sercowo-naczyniowych, powinny być nie tylko wody mineralne, ale także herbata zielona, czerwona czy kawa bez cukru. Mało doceniane w diecie osób z chorobami układu krążenia są przyprawy: świeże i suszone zioła. Znaczenie prozdrowotne będą miały np. czosnek, majeranek, lubczyk, estragon, kurkuma, imbir.

– Na pewno nie rekomendowałabym produktów wysoko przetworzonych, tym szczególnie przetworzonych wyrobów mięsnych, produktów z dodatkiem cukru i nadmiaru soli. Zwróciłabym uwagę na nadmiar owoców, soków i przetworów owocowych w diecie pacjentów rehabilitowanych kardiologicznie. Należy ostrożnie podchodzić nie tylko do słodyczy bogatych w tłuszcze nasycone, izomery trans i cukier, ale i te z substancjami słodzącymi. Zdecydowanie należy zastanowić się także nad ilością spożywanego alkoholu podczas rekonwalescencji. Problem stanowić też mogą mieszanki przypraw z dużą zawartością soli i cukru. Oczywistym jest, że produkty przeterminowane, zepsute czy źle przechowywane należy wykluczyć z jadłospisu. Dużym problemem u osób rehabilitowanych może być stosowanie produktów bez wskazań np. bezglutenowych czy bezlaktozowych.

Dr n. med. Katarzyna Łokieć podczas 26. Sympozjum Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku będzie współprowadzącą sesji Sekcji Pielęgniarstwa Kardiologicznego i Pokrewnych Zawodów Medycznych Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego pt. „Dlaczego niektórzy pacjenci nie mają postępów w rehabilitacji?”. Ekspertka wygłosi również prelekcję pod hasłem „Dieta a brak postępów w rehabilitacji”. Zapraszamy do zapoznania się z całym programem merytorycznym konferencji.

26. Sympozjum Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku odbędzie się w dniach 11-13 maja 2023 r. Serdecznie zapraszamy do rejestracji na stronie: rehabilitacja2023ptk.pl.

Artykuł Rola diety w procesie rehabilitacji kardiologicznej – wywiad z dr n. med. Katarzyną Łokieć pochodzi z serwisu Evereth News.

Już w maju w Hotelu Stok w Wiśle odbędzie się interdyscyplinarne spotkanie specjalistów z całej Polski – 26. Sympozjum Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku. W programie merytorycznym uwzględniono aż 20 przeróżnych sesji, niemal 100 wykładów, panele dyskusyjne, warsztaty i sesje przypadków klinicznych. Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z programem merytorycznym.

26. Sympozjum Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego (Wisła, 11-13 maja) to coroczne spotkanie specjalistów, zajmujących się rehabilitacją kardiologiczną, prewencją chorób układu krążenia i innymi formami aktywności fizycznej, która ma prowadzić do poprawy stanu naszego zdrowia. Trzydniowa konferencja przeznaczona jest dla lekarzy kardiologów, specjalistów rehabilitacji medycznej oraz innych specjalności, którzy w swojej codziennej praktyce zajmują się rehabilitacją i fizjologią wysiłku, ale także dla fizjoterapeutów, pielęgniarek, techników i przedstawicieli innych zawodów medycznych, zainteresowanych tematyką spotkania. Mile widziani będą również studenci wszystkich kierunków medycznych. Serdecznie zapraszamy do rejestracji na stronie konferencji: rehabilitacja2023ptk.pl.

Sprawdź program merytoryczny!

Jaka jest tematyka konferencji?

Jak podkreśliła dr n. med. Agnieszka Mawlichanów, Przewodnicząca Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku (SRKiFW) PTK, w programie naukowym konferencji znajdują się liczne sesje naukowe, warsztaty praktyczne przygotowane przez SRKiFW oraz zaprzyjaźnione sekcje i asocjacje PTK. Zaplanowano również sesję prac oryginalnych i przypadków klinicznych. Wśród tematów przewodnich konferencji znajdują się:

• rehabilitacja w dobie pandemii i po pandemii COVID-19;
• telerehebilitacja i rehabilitacja hybrydowa;
• rehabilitacja kardiologiczna w specyficznych grupach pacjentów;
• programy KOS-zawał i KONS;
• nowe standardy ESC, PTK  i SRKiFW;
• testy wysiłkowe i testy spiroergometryczne;
• monitorowanie wysiłku fizycznego;
• prewencja pierwotna i wtórna chorób sercowo-naczyniowych;
• farmakoterapia pacjentów rehabilitowanych kardiologicznie i nie tylko;
• sport i aktywność sportowa w kardiologii;
• czynniki ryzyka chorób układu krążenia.

11 maja – aktywność sportowa i rehabilitacja kardiologiczna

Pierwszy dzień konferencji w czwartek, 11 maja, rozpoczniemy od sesji przypadków klinicznych Klubu 30 pod hasłem „Jak, kiedy i czy w ogóle? Aktywność sportowa u pacjenta”, a jednocześnie na drugiej sali wykładowej zajmiemy się kwestią rehabilitacji (w tym hybrydowej) w niewydolności serca.

W czwartek uczestnicy będą mieli również okazję wysłuchania sesji Sekcji Kardiologii Sportowej PTK na temat aktywności fizycznej w różnych patologiach układu sercowo-naczyniowego. Z kolei podczas sesji Asocjacji Niewydolności Serca PTK porozmawiamy na temat wyzwań w terapii i diagnostyce zaawansowanej niewydolności serca, a w trakcie sesji Asocjacji Elektrokardiologii Nieinwazyjnej i Telemedycyny PTK pochylimy się nad kwestią wysiłku fizycznego i arytmii w świetle niedawno opublikowanych dokumentów Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego.

Interesujące tematy wykładów pierwszego dnia konferencji to również: alternatywne formy treningu w rehabilitacji kardiologicznej, opieka koordynowana w kardiologii, optymalizacja leczenia farmakologicznego u pacjentów z niewydolnością serca.

Na koniec pierwszego dnia konferencji odbędzie się Otwarcie Sympozjum, a także walne zgromadzenie członków SRKiFW.

12 maja – pacjent, którego na długo zapamiętam

Drugi dzień konferencji rozpoczniemy o godzinie 10:30 sesją seSekcji Pielęgniarstwa Kardiologicznego i Pokrewnych Zawodów Medycznych pod hasłem „Dlaczego niektórzy pacjenci nie mają postępów w rehabilitacji?”. Eksperci na drugiej sali wykładowej będą z kolei poruszać kwestię praktycznych aspektów rehabilitacji kardiologicznej. Ponadto równocześnie będą odbywać się warsztaty ergospirometryczne, EKG i na temat regulacji autonomicznej w rehabilitacji.

W piątek uczestnicy będą mogli uczestniczyć w sesjach poruszających następującą tematykę: zalecenia aktywności fizycznej dla osób z wybranymi chorobami przewlekłymi, niewydolność serca w rehabilitacji kardiologicznej, sedentary behaviour. Podczas drugiego dnia konferencji warto również zwrócić uwagę na sesję prac oryginalnych i kazuistycznych, a także wymianę doświadczeń pomiędzy specjalistami podczas sesji pt. „Mój pacjent z rehabilitacji kardiologicznej, którego na długo zapamiętam”.

13 maja – rehabilitacja w kardiochirurgii

13 maja w sobotę pochylimy się m.in. nad kwestią rehabilitacji w kardiochirurgii, podczas tej sesji eksperci powiedzą m.in. o prehabilitacji i wczesnej rehabilitacji, opiece pielęgniarskiej i współpracy z fizjoterapeutą na oddziale pooperacyjnym, opiece psychologicznej przed zabiegiem i w okresie pooperacyjnym, a także o powikłaniach po zabiegach kardiochirurgicznych. Będziemy mieli również okazję, by posłuchać o realizacji europejskich wytycznych w polskich warunkach w odniesieniu do leczenia przeciwkrzepliwego w wybranych sytuacjach klinicznych.

Na koniec ostatniego dnia konferencji organizatorzy zaplanowali sesję Polskiego Towarzystwa Medycyny Sportowej oraz sesje: Sekcji Farmakoterapii Sercowo-Naczyniowej PTK, Sekcji Prewencji i Epidemiologii PTK.

Sprawdź program merytoryczny!

Zarejestruj się na 26. Sympozjum Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku!

Źródło: rehabilitacja2023ptk.pl

Artykuł Sprawdź program merytoryczny 26. Sympozjum Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku! pochodzi z serwisu Evereth News.

W dniach 11-13 maja w Hotelu Stok w Wiśle odbędzie się wyjątkowe i interdyscyplinarne spotkanie specjalistów z całej Polski – 26. Sympozjum Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego. Serdecznie zapraszamy do rejestracji już dzisiaj!

26. Sympozjum Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego to coroczne spotkanie specjalistów, zajmujących się rehabilitacją kardiologiczną, prewencją chorób układu krążenia i innymi formami aktywności fizycznej, która ma prowadzić do poprawy stanu naszego zdrowia.

Ta trzydniowa konferencja przeznaczona jest dla lekarzy kardiologów, specjalistów rehabilitacji medycznej oraz innych specjalności, którzy w swojej codziennej praktyce zajmują się rehabilitacją i fizjologią wysiłku, ale także dla fizjoterapeutów, pielęgniarek, techników i przedstawicieli innych zawodów medycznych, zainteresowanych tematyką spotkania, oraz studentów.

Zarejestruj się!

Jakie tematy zostaną poruszone podczas konferencji?

26. Sympozjum Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku to konferencja, na którą zaproszeni zostali wybitni specjaliści z dziedziny kardiologii i nie tylko. Podczas wydarzenia wygłoszonych zostanie prawie 100 wykładów merytorycznych w ciągu aż 20 sesji. Uczestnicy będą mieli również szansę na udział w sesjach przypadków klinicznych, intensywnych warsztatach, a także panelach dyskusyjnych. To wydarzenie cechujące się dużą interdyscyplinarnością, dlatego z pewnością każdy znajdzie coś dla siebie.

Podczas wydarzenia kompleksowo pochylimy się nad dziedziną rehabilitacji kardiologicznej i fizjologii wysiłku. Wśród tematów wydarzenia znajdują się:

• rehabilitacja w dobie pandemii i po pandemii COVID-19;
• telerehebilitacja i rehabilitacja hybrydowa;
• rehabilitacja kardiologiczna w specyficznych grupach pacjentów;
• programy KOS-zawał i KONS;
• nowe standardy ESC, PTK  i SRKiFW;
• Testy wysiłkowe i testy spiroergometryczne
• monitorowanie wysiłku fizycznego;
• prewencja pierwotna i wtórna chorób sercowo-naczyniowych;
• farmakoterapia pacjentów rehabilitowanych kardiologicznie i nie tylko;
• sport i aktywność sportowa w kardiologii;
• czynniki ryzyka chorób układu krążenia.

Program merytoryczny wydarzenia jest niezwykle bogaty i angażujący. Warto podkreślić także, iż na konferencji pojawią się specjalne sesje wykładów prowadzone przez zaproszone sekcje i asocjacje Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, m.in. Sekcję Kardiologii Sportowej, Asocjację Niewydolności Serca, Asocjację Elektrokardiologii Nieinwazyjnej i Telemedycyny, Sekcję Pielęgniarstwa Kardiologicznego i Pokrewnych Zawodów Medycznych, „Klub 30”,  Sekcję Farmakoterapii Sercowo-Naczyniowej, Sekcję Prewencji i Epidemiologii, a także Polskie Towarzystwo Medycyny Sportowej.

„Pandemia wymusiła na nas zmianę paradygmatu rehabilitacji kardiologicznej”

Organizatorami wydarzenia są wydawnictwo naukowe Evereth Publishing oraz Sekcja Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego (SRKiFW). Przewodniczącą Komitetu Naukowego jest prof. dr hab. n. med. Małgorzata Kurpesa, Wiceprzewodniczącymi – prof. dr hab. n. med. Anna Jagier, dr hab. n. med. Dominika Szalewska, a Przewodniczącym Komitetu Organizacyjnego – dr n. med. Bartosz Szafran.

Dr n. med. Agnieszka Mawlichanów, Przewodnicząca SRKiFW, podkreśla, iż ostatnie Sympozjum miało miejsce w 2019 r. w Wiśle. W tym czasie udało się zorganizować wydarzenie w formule online, jednak zdaniem Przewodniczącej obecnie „wszyscy spragnieni jesteśmy spotkania osobistego, wymiany doświadczeń i bezpośrednich rozmów, nie tylko na sali wykładowej, ale i w kuluarach”.

– Cztery lata w sporcie to pełna olimpiada, a w naszej dziedzinie kardiologii można powiedzieć – cała wieczność. Pandemia wymusiła na nas zmianę paradygmatu rehabilitacji kardiologicznej, między innymi stworzyła pole dla rozwoju modelu hybrydowego i monitorowanego telemedycznie. W tym czasie ukazało się wiele ważnych dokumentów, stworzonych przez polskie i europejskie towarzystwa kardiologiczne, dotyczące rehabilitacji, prewencji i aktywności fizycznej. Dynamicznie w naszym kraju rozwija się też program KOS-zawał, przynoszący liczne korzyści, ale też budzący kontrowersje. O tym wszystkim i jeszcze wielu innych sprawach pragniemy podyskutować w czasie naszego majowego spotkania – zapowiedziała dr Mawlichanów.

Zarejestruj się już dzisiaj!

Rejestracja na 26. Sympozjum Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku możliwa jest na stronie internetowej konferencji rehabilitacja2023ptk.pl/rejestracja/. Informacje na temat opłaty zjazdowej i wydarzeń towarzyszących znajdują się tutaj: rehabilitacja2023ptk.pl/oplata-konferencyjna/.

Informujemy jednocześnie, iż liczba miejsc na konferencji jest ograniczona, dlatego warto zarejestrować się już dzisiaj. Serdecznie zapraszamy do Hotelu Stok w Wiśle!

Zarejestruj się!

Źródło: https://rehabilitacja2023ptk.pl/

Artykuł Rehabilitacja kardiologiczna i fizjologia wysiłku – zarejestruj się na wyjątkową konferencję w Wiśle pochodzi z serwisu Evereth News.