Dr hab. n. med. Ewa Augustynowicz z Zakładu Epidemiologii Chorób Zakaźnych i Nadzoru NIZP-PZH przypomina, iż odnotowany wcześniej u pacjenta wstrząs anafilaktyczny na składniki szczepionki przeciw COVID-19 lub po podaniu jej pierwszej dawki jest przeciwskazaniem do szczepienia. Jakie są natomiast zalecenia dla osób po reakcji anafilaktycznej na leki czy pokarm?
Jak dodała ekspertka, osoby, u których takie reakcje wystąpiły nie powinny być szczepione przeciw COVID-19, z uwagi na zbyt duże ryzyko wystąpienia ciężkiego działania niepożądanego. Wiedza ta została również potwierdzona badaniami klinicznymi, które są podstawą dopuszczenia szczepionki do obrotu.
Co z przebytym wstrząsem anafilaktycznym, nie po szczepionce?
Dr hab. Ewa Augustynowicz zwróciła również uwagę, iż specjaliści z ostrożnością biorą pod uwagę także dotychczas przebyty wstrząs anafilaktyczny, który wystąpił w konsekwencji zażycia lekarstwa czy pokarmu. Po podaniu szczepionki mRNA przeciw COVID-19 w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych odnotowano kilka przypadków ciężkich reakcji anafilaktycznych.
W związku z tym, przypomina ekspertka, urzędy rejestracyjne i zespoły ekspertów zalecają, aby podobnie jak przy dotychczas stosowanych szczepieniach, podczas szczepień przeciw COVID-19 zachować szczególną ostrożność i być przygotowanym na wystąpienie bardzo rzadkiej ciężkiej reakcji alergicznej po szczepieniu.
W badaniach klinicznych nad szczepionką mRNA przeciw COVID-19 firm Pfizer i BioNTech nie wykazano ciężkich działań niepożądanych. Jednak jak przyznała dr Augustynowicz, być może wiązało się to z tym, iż w badaniu nie brały udziału osoby, u których wystąpił wcześniej epizod anafilaksji.
Jak jest przyczyna wystąpienia reakcji anafilaktycznych?
Specjalistka z Zakładu Epidemiologii Chorób Zakaźnych i Nadzoru NIZP-PZH powiedziała, że alergolodzy i immunolodzy pracują nad wykryciem rzeczywistej przyczyny występowania reakcji anafilaktycznych, jak również doprecyzowaniem zaleceń dotyczących procesu kwalifikacji do szczepienia.
Dr Augustynowicz dodała, iż prawdopodobnie przyczyną występowania reakcji anafilaktycznej jest glikol polietylenowy (PEG), czyli substancja pomocnicza i składnik nanocząsteczki lipidowej, w szczepionce mRNA pełniąca rolę ochronną i transportową. To właśnie dzięki tej substancji mRNA nie ulega natychmiastowej degradacji i jest w stanie dotrzeć do komórek, miejsca w którym może zachodzić synteza białka S, czyli właściwego antygenu w tej szczepionce.
Ciężka reakcja anafilaktyczna występuje u 1 osoby na 1,3 mln podanych dawek
Ekspertka uspokoiła jednak, iż z doświadczenia światowego dotyczącego szczepień wynika, że ryzyko wystąpienia ciężkiej reakcji anafilaktycznej to 1 przypadek na 1,3 mln podanych dawek szczepionki.
– Prawda jest taka, i to dotyczy każdej bez wyjątku szczepionki, że dopiero, gdy wprowadzamy szczepionkę na rynek i podajemy setkom tysięcy, a nawet milionom osób, jesteśmy w stanie wychwycić najrzadsze niepożądane działania – dodała.
Źródło: PAP
Przeczytaj także: Eksperci przypominają: badania kliniczne nad szczepionką mRNA przeciw COVID-19 trwały 10 lat
