Starzejące się społeczeństwo i kadry medyczne, a także pandemia i wojna w Ukrainie sprawiają, że w polskiej ochronie zdrowia coraz bardziej pogłębiają się problemy związane z brakiem kadr medycznych. O wyzwaniach, jakie stoją obecnie przed systemem opieki zdrowotnej, dyskutowano 6 kwietnia br. podczas wyjazdowego posiedzenia Komisji Zdrowia w Dąbrowie Górniczej.

Podczas posiedzenia Komisji Zdrowia uczestnicy dyskutowali o wielu aspektach, które mogłyby wpłynąć na poprawę liczby kadr medycznych w naszym kraju. Wnioski z tych rozmów zostaną przekazane do Ministerstwa Zdrowia.

„Musimy udrożnić system i stworzyć dobre warunki pracy kadrom”

– Nasz system opieki zdrowotnej wymagał i wymaga naprawy i po dwóch latach pandemii okazało się, że najważniejszym wyzwaniem jest zapewnienie odpowiedniej liczby personelu medycznego – podkreśliła przewodnicząca komisji, senator Beata Małecka-Libera.

Jak dodała senator, obecnie przed systemem ochrony zdrowia pojawiają się nowe wyzwania. W związku z wojną w Ukrainie w Polsce przebywa około 1 mln osób z tego kraju – głównie kobiety i dzieci, które będą korzystały z opieki zdrowotnej w Polsce. Dodatkowo pojawia się także problem starzejącego się społeczeństwa oraz kadr medycznych.

– Przez ostatnie lata wskaźniki zdrowotne naszego społeczeństwa pogorszyły się, nastąpił wzrost zgonów na covid i inne choroby, których leczenie zeszło na dalszy plan. Musimy uporać się z długiem zdrowotnym, w obliczu starzenia się społeczeństwa, musimy udrożnić system i stworzyć dobre warunki pracy kadrom – dodała Beata Małecka-Libera.

Znaczenie absolwentów kierunków medycznych

Uczestnicy posiedzenia dyskutowali o finansowaniu ochrony zdrowia na takim poziomie, by zapewnić odpowiednie kadry, a także o opracowaniu systemu zachęt dla młodych ludzi do pracy w zawodach medycznych. Pojawił się również postulat o zmianę systemu kształcenia. Podkreślano m.in. konieczność ustawicznego kształcenia, poprawę ścieżki rozwoju kariery zawodowej oraz wspieranie przez samorządy kształcenia. Eksperci dyskutowali również o znaczeniu absolwentów kierunków medycznych i o efektywnym wykorzystaniu kadr z odpowiednim rozmieszczeniem i likwidacją nierówności zdrowotnych w kontekście współpracy z samorządami.

Podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia, Piotr Bromber, wyjaśniał, że obecnie MZ inwestuje w kapitał ludzki w ochronie zdrowia. Zaznaczył m.in., że wzrosła liczba miejsc na kierunkach lekarskich, a także otwarto nowe kierunki medyczne w niektórych miastach w  Polsce. Zakończone zostały także prace nad nowymi standardami uczenia na uczelniach medycznych.

Marszałek Senatu RP, prof. Tomasz Grodzki, wskazywał jednak, że zwiększenie liczby studentów na uczelniach medycznych nie oznacza, że po studiach trafią oni do pracy w polskich szpitalach. Jak podkreślił – na uczelni medycznej w Szczecinie nawet 1/3 absolwentów prosi o zgodę na wyjazd za granicę.

Odbiurokratyzowanie i wykorzystanie kadry obcokrajowców

Podczas spotkania wskazywano również na potrzebę przeglądu kompetencji i uprawnień grup zawodowych z wykorzystaniem ich potencjału. Rozmawiano także o tym, jak ważna jest odpowiedzialność zawodowa, przy kompetencjach, które się nakładają i uzupełniają w zawodach medycznych, a także o roli samorządów i regionalnej polityce zdrowotnej, która kształtuje kariery zawodowe medyczne w zależności od sytuacji zdrowotnej na danym obszarze.  Uczestnicy spotkania podkreślali również konieczność odbiurokratyzowania, czyli zmniejszenia obciążeń administracyjnych lekarza, pielęgniarki.

Eksperci wiele uwagi poświęcili również możliwościom wykorzystania kadry obcokrajowców. Prof. Tomasz Grodzki zaznaczył, iż mamy obowiązek przyjąć do pracy personel medyczny z Ukrainy, który do nas przyjeżdża. Osobom tym należy ułatwić adaptację do naszego systemu ochrony zdrowia, pilnując jednocześnie jakości świadczonych usług. Marszałek Senatu dodał, że personel z Ukrainy nie uratuje jednak sytuacji panującej w polskiej ochronie zdrowia, ale musimy wspólnie sprawić, by system był sprawny i dostępny.

O co postulowali przedstawiciele poszczególnych zawodów medycznych?

W trakcie posiedzenia swoje stanowiska zaprezentowali również przedstawiciele konkretnych zawodów medycznych. Na spotkaniu obecna była Zofia Małas, prezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych (NRPiP). Ekspertka podkreśliła, że sytuacja pielęgniarek i położnych w naszym kraju jest krytyczna – w Polsce na 1 tys. mieszkańców przypada tylko 5 pielęgniarek, a w Unii Europejskiej – 9,4. Tymczasem w 2021 r. w Polsce na 6,9 tys. wykształconych pielęgniarek pracę podjęło tylko 4 tys.

– Konieczne jest zasypanie luki pokoleniowej; w 2030 r. polska pielęgniarka będzie miała średnio 60 lat. Należy wypracować kompleksową strategię poprzez budowanie systemu zachęt, aby przyciągnąć do zawodu młodych, wykwalifikowanych absolwentów kierunków o tym profilu – podkreślała prezes NRPiP.

Eksperci z Naczelnej Izby Lekarskiej (NIL) postulowali o zmniejszenie liczby specjalizacji, konieczność zadbania o poziom kształcenia specjalistycznego przed i podyplomowego, a także wzrost wynagrodzeń specjalistów pracujących na uczelniach. Środowisko farmaceutów zwracało uwagę na zwiększenie roli tego zawodu poprzez włączenie ich do systemu ochrony zdrowia. Z kolei diagności laboratoryjni zaznaczali, że są najgorzej opłacaną grupą zawodów medycznych. Ratownicy medyczni natomiast mówili o potrzebie wprowadzenia rozwiązań umożlwiających powołanie samorządu zawodowego oraz studiów magisterskich. Fizjoterapeuci podkreślali konieczność włączenia fizjoterapii do całego cyklu leczenia.

Piotr Bromber poinformował, że projekty ustaw m.in. dotyczące ratowników medycznych czy o medycynie laboratoryjnej, mają niebawem trafić do parlamentu. Jak podkreślał, projekty te powstają we współpracy ze środowiskami zainteresowanymi tymi regulacjami. Dodał, że poszerzone zostaną również uprawnienia farmaceutów w całym procesie leczenia pacjentów.

Źródło: senat.gov.pl, NIPiP

Przeczytaj także: Raport NIPiP: W Polsce Mogą Zniknąć 272 Szpitale Po Odejściu Pielęgniarek I Położnych Z Uprawnieniami Emerytalnymi