Lekarze z Collegium Medicum UJ w Krakowie przeprowadzili pierwsze w Polsce badania, w których przeanalizowali reakcję krwi zdrowych osób na smog. Jak potwierdzili, istnieje alergia na pył zawieszony, na który niestety nie ma sposobu odczulania.
W badaniach, które trwały 3 lata i miały charakter jedynie pilotażowy, wzięło udział 30 osób, które spełniały ściśle określone kryteria.
– Zauważyliśmy, że trafiają do nas pacjenci z przewlekłymi chorobami dróg oddechowych, katarem, kaszlem, dusznościami w okresie jesienno-zimowym. I nie są to alergicy. Jeśli wyjeżdżali w rejony, gdzie powietrze jest czyste, np. nad morze, to ich dolegliwości mijały. Badaliśmy tych pacjentów, ale nie do końca potrafiliśmy wskazać, co jest źródłem ich dolegliwości – zaznaczyła pomysłodawca i koordynator projektu prof. Ewa Czarnobilska, kierownik Katedry Toksykologii i Chorób Środowiskowych Collegium Medicum UJ.
Badani zostali podzieleni na dwie grupy, z których w pierwszej znalazły się osoby bez alergii, a w drugiej alergicy, uczuleni jedynie na brzozę, której okres pylenia przypada na wiosnę.
Badanie polegało na pobraniu krwi od pacjentów i jej laboratoryjnej ekspozycji na krakowski smog, pobrany z mierników pyłu zawieszonego PM2,5 zamieszczonych przy stacjach pomiaru jakości powietrza. Próbki smogu zostały pozyskane dzięki współpracy lekarzy z Akademią Górniczo-Hutniczą, której to naukowcy opracowali metodę ekstrakcji próbek smogu ze specjalnych krążków pomiarowych.
Jak wykazały badania, pył PM2,5 wywołał reakcję uczuleniową u 75proc. badanych bez alergii oraz u 83 proc. alergików, uczulonych na brzozę.
– Było to pierwsze takie w Polsce, i według mojej wiedzy – w świecie, badanie reakcji krwi na smog. Udowodniliśmy, że komórki krwi, tzw. bazofile, które są źródłem histaminy – głównego mediatora odpowiedzialnego za reakcje alergiczne, aktywują się pod wpływem pyłu PM2,5. Komórki krwi na PM2,5 reagują podobnie, jak gdybyśmy je aktywowali pyłkiem brzozy u osoby uczulonej – zwróciła uwagę prof. Ewa Czarnobilska. Dodała, że badanie było bardzo precyzyjne dzięki nowoczesnej aparaturze.
Koordynator projektu wyjaśniła, że istnieją publikacje wskazujące, że zanieczyszczenie powietrza jest źródłem przewlekłych chorób dróg oddechowych, jednak dotychczas nie udowodniono, że smog może wywołać reakcję alergiczną.
– Problemem będzie leczenie alergii na smog. Bo na tę alergię nie możemy odczulić tak jak na psa, kota, brzozę, trawę czy inne alergeny. Tu leczyć można będzie tylko objawowo – próbując zatrzymać rozwój choroby – dodała prof. Czarnobilska.
Cząsteczki smogu obecne również w moczu badanych
Specjaliści z UJ w ramach badania pilotażowego poddali analizie również zawartość moczu u grupy zdrowych pacjentów. Jak wykazało badanie, pochodne rakotwórczego benzo(a)pirenu wykryto również w moczu każdego uczestnika badania. Oznacza to, że smog przenika również do organizmu.
Co istotne, lekarze zbadali reakcje osób biorących udział w badaniu bez bezpośredniego narażania ich na zanieczyszczenia środowiska.
Źródło: PAP
Przeczytaj także: Rząd zatwierdził Strategię na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami 2021-2030
