Każdego roku rośnie liczba osób zmagających się z depresją. Wśród przyczyn tego zaburzenia, uznanego za chorobę cywilizacyjną XXI wieku, najczęściej wymienia się nadmiar bodźców, szybkie tempo życia, ale także słabnące więzi społeczne. Jednak najnowsze badania wskazują, że również kondycja układu pokarmowego ma bezpośredni związek z funkcjonowaniem mózgu, dlatego skutecznym sposobem na walkę z depresją i towarzyszącymi jej stanami lękowymi może być stosowanie probiotyków.
– Dziś bardziej niż kiedykolwiek narażeni jesteśmy na stres, również za sprawą dynamicznego rozwoju technologii. Do tego dochodzi poczucie niepewności wynikające z sytuacji związanej z pandemią COVID-19. Coraz częściej prowadzi to do wielu problemów zdrowotnych, w tym także zaburzeń psychicznych. Najczęściej cierpimy dziś na depresję i stany lękowe, i oba te zaburzenia powiązane są z dolegliwościami przewodu pokarmowego – mówi dr n. med. Sławomir Murawiec, psychiatra z Polikliniki Provita w Warszawie.
W badaniach mających ocenić właściwości psychofarmakologiczne preparatu probiotycznego[1] wykazano korelację pomiędzy kondycją układu pokarmowego a stanem zdrowia psychicznego
Badanie przeprowadzono na grupie 55 ochotników, wśród których wykluczono osoby z zaburzeniami neurologicznymi, psychicznymi oraz chorobami nerek, wątroby, układu krążenia oraz oddechowego, a także osoby z alergią pokarmową. Wyniki potwierdziły, że przyjmowanie odpowiednio wyselekcjonowanych probiotyków (szczepy bakterii: Lactobacillus helveticus Rosell – 52 oraz Bifidobacterium longum Rosell – 175) pomaga zwalczać depresję, stany lękowe oraz pozytywnie wpływa na strategie radzenia sobie ze stresem.
Probiotyki, czyli żywe bakterie, które pozytywnie wpływają na stan zdrowia u ludzi, okazały się skuteczne w niwelowaniu objawów depresyjno-lękowych dzięki przywróceniu równowagi mikrobioty jelitowej, zmniejszeniu stanu zapalnego oraz zmniejszeniu liczby bakterii potencjalnie patogennych. Jednocześnie, przyjmowanie probiotyków przez osoby zdrowe przyczyniło się do obniżenia poziomu kortyzolu w organizmie dzięki regulacji osi podwzgórze-przysadka-nadnercza.
– U chorych z depresją obserwuje się zmieniony skład mikrobioty jelitowej. Może to wynikać z wzajemnych oddziaływań mikrobioty i ośrodkowego układu nerwowego poprzez oś mikrobiota-jelito-mózg. Badania potwierdziły, że przyjmowania probiotyku zawierającego szczep Lactobacillus helveticus Rosell – 52 oraz Bifidobacterium longum Rosell – 175 w okresie 8 tygodni skutkuje zmniejszeniem natężenia objawów psychicznych ocenionych w Skali Depresji Becka – potwierdza dr n. med. Sławomir Murawiec.
Pomiędzy mózgiem a układem pokarmowym dochodzi do nieustannej wymiany informacji
Stąd zauważalne jest powiązanie pomiędzy napięciem nerwowym a dolegliwościami żołądkowymi. Ale zjawisko to jest obustronne, bo tak, jak stres może powodować dolegliwości układu pokarmowego, tak samo żywe bakterie obecne w przewodzie pokarmowym mogą wpływać na stan psychiczny. Jelita, podobnie jak mózg, wyposażone są we własny układ nerwowy.
Jelitowy układ nerwowy, zwany w skrócie ENS (ang. enteric nervous system) stanowi jeden z kluczowych części osi mózgowo-jelitowej, czyli dwukierunkowej sygnalizacji biochemicznej zachodzącej pomiędzy przewodem pokarmowym i układem nerwowym. W wymianie tej decydującą rolę pełnią substancje wytwarzane przez mikrobiotę jelitową, które mają wpływ na funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego. W procesie tym, za pośrednictwem nerwu błędnego, przewód pokarmowy przekazuje substancje, takie jak neurotransmitery i neuroregulatory, w tym serotoninę, melatoninę, kwas gamma-aminomasłowy – GABA czy acetylocholinę. Są to związki mające wpływ na poprawę nastroju, zmniejszenie objawów zaburzeń poznawczych, a nawet niwelowanie lęku.
Badania: probiotyki a stres
W badaniu wzięły udział osoby nieprzyjmujące leków psychotropowych, przeciwdepresyjnych lub przeciwlękowych, ale także suplementów w postaci witaminy C, żeń-szenia, guarany, imbiru, melatoniny czy selenu, które wykazują właściwości psychostymulujące. W przebiegu badania, osoby te podzielono na dwie grupy, z których pierwsza przyjmowała szczepy baterii Lactobacillus helveticus Rosell – 52 oraz Bifidobacterium longum Rosell – 175, druga zaś placebo. Wszyscy ochotnicy przyjmowali je raz dziennie przez okres 30 dni.
Badanie potwierdziło również, że szczepy bakterii Lactobacillus helveticus Rosell – 52 oraz Bifidobacterium longum Rosell – 175 przyczyniają się do poprawy samopoczucia także u osób o niskim natężeniu stresu. W tym przypadku skuteczność preparatów probiotycznych tłumaczono również redukcją stanu zapalnego oraz zmniejszeniem wydzielania cytokin prozapalnych. Co ważne, jak podkreślają badacze, stosowanie preparatów probiotycznych nie wiążę się z występowaniem żadnych reakcji niepożądanych, które są częste u pacjentów zażywających leki przeciwlękowe.
[1] M. Messaoudi et al., Assessment of psychotropic-like properties of a probiotic formulation (Lactobacillus helveticus R0052 and Bifidobacterium longum R0175) in rats and human subjects, „The British Journal of Nutrition”, 105, no. 5 (March 2011), s. 755-764. doi: 10.1017/S0007114510004319. Epub 2010 Oct 26.
Źródło: materiał prasowy
Przeczytaj także: Ostatnie dni na rejestrację na Forum Zakażeń ONLINE
