Z VII edycji badania „Barometr Zawodów 2022”, realizowanego na zlecenie ministra rodziny i polityki społecznej, wynika, że trudności z obsadzeniem wolnych miejsc pracy w skali całego kraju mogą się pojawić w 30 profesjach. Wśród nich znalazło się pielęgniarstwo i położnictwo. Deficyt pielęgniarek i położnych w 2022 r. pojawi się w 347 powiatach, z czego w 92 będzie najbardziej odczuwalny.

Zawody deficytowe to takie, w których zapotrzebowanie pracodawców na pracowników jest duże, natomiast podaż pracowników chętnych do podejmowania zatrudnienia i mających odpowiednie kwalifikacje – niewielka. Oznacza to, że ofert pracy jest więcej niż kandydatów. Prognozy na 2022 r. przedstawione w barometrze zawodów wskazują, że w deficycie znajduje się 30 zawodów, czyli o jeden więcej niż rok wcześniej. Nową profesją na tej liście są psychologowie i psychoterapeuci.

Pielęgniarstwo i położnictwo w trwałym deficycie od 2016 r.

W raporcie podkreślono, ze wśród 30 deficytowych zawodów 8 będzie mierzyło się z trwałym deficytem, czyli takim, który utrzymuje się nieprzerwanie od pierwszej edycji badania, tj. od prognozy na rok 2016. W trwałym deficycie znalazły się pielęgniarki i położne, a obok nich: cieśle i stolarze budowlani, dekarze i blacharze budowlani, kierowcy autobusów, kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych, operatorzy obrabiarek skrawających, samodzielni księgowi, spawacze.

Jakie są powody deficytów? W raporcie wskazano, że pracodawcy oferują nieatrakcyjne wynagrodzenia dla zawodów deficytowych, niewspółmierne do oczekiwań, a także do wkładanego wysiłku i ponoszonej odpowiedzialności. Ponadto warunki prazy zazwyczaj są trudne i wymagają zarówno predyspozycji fizycznych, jak i psychicznych. W zawodach deficytowych rzadko oferuje się umowę o pracę, a zatrudnienie odbywa się najczęściej w oparciu o umowy cywilno-prawne, samozatrudnienie lub bez umowy (w tzw. szarej strefie). Po stronie pracowników główne powody deficytów to: brak chęci do pracy w zawodzie wynikający m.in. z nietrafionych wyborów edukacyjnych, brak aktualnej wiedzy i kwalifikacji, brak koniecznych uprawnień (w części zawodów, np. kierowcy, pielęgniarki), brak doświadczenia zawodowego. Deficyt zawodów spowodowany jest również sytuacją na rynku, a czynnikiem na to wpływającym jest rozwój branży – nowe inwestycje, rozbudowy istniejących zakładów pracy, a także zmiany demograficzne – starzejące się społeczeństwo, brak zastępowalności pokoleń.

Deficyty wśród innych zawodów medycznych

Z barometru wynika, że nie tylko pielęgniarstwo i położnictwo znajdują się w deficycie zawodów na 2022 r. Kryzys dotyka również inne zawody medyczne, tj. fizjoterapeutów, masażystów, lekarzy, opiekunów osób starszych lub niepełnosprawnych, ratowników medycznych, psychologów i psychoterapeutów. Natomiast tylko pielęgniarki i położne wśród zawodów medycznych znajdują się w trwałym deficycie.

Niedobory kadrowe wśród zawodów medycznych odczuwalne są najbardziej w publicznej ochronie zdrowia, ze względu na trudniejsze warunki pracy i niższe wynagrodzenia. Największe problemy ze znalezieniem pracowników medycznych dotyczą ośrodków wiejskich oraz miejscowości, w których budowane są nowe szpitale i oddziały.

Jak wskazano w raporcie wśród fizjoterapeutów wielu potencjalnych kandydatów do pracy w tym zawodzie nie posiada aktualnego wpisu do Krajowego Rejestru Fizjoterapeutów, co uniemożliwia podjęcie zatrudnienia w zawodzie i potęguje deficyt. Z kolei psycholog i psychiatra do tej pory był zawodem zrównoważonym. Jednak choroby cywilizacyjne, szersza obecność tematu zdrowia psychicznego, a także potrzeba i świadomość dbania o zdrowie psychiczne sprawią, że w bieżącym roku będzie brakować tych specjalistów. Szczególne zapotrzebowanie jest na psychologów i psychiatrów zajmujących się terapią osób młodych, ponieważ nastolatkowie w wyniku pandemii coraz częściej popadają w depresję lub podejmują się prób samobójczych. Brak jest jednak chętnych do pracy w tych specjalizacjach, w dużej mierze wynika to z warunków zatrudnienia – zwykle oferowane są w części etatu lub po kilka godzin w danej placówce.

W 2022 r. będzie również duże zapotrzebowanie na opiekunów osób starszych i niepełnosprawnych, co jest konsekwencją starzejącego się społeczeństwa. Warunki pracy opiekunów uległy ponadto pogorszeniu w czasie pandemii powodując poczucie osamotnienia w pełnionej roli, zwiększenie obciążenia obowiązkami opiekuńczymi, a także utrudniony dostęp do wsparcia – zarówno tego o formalnym, jak i nieformalnym charakterze. Oszacowano, iż deficyt opiekunów medycznych wystąpi w 249 powiatach.

Źródło: „Barometr Zawodów 2022”

PRZECZYTAJ POPRZEDNI TEKST Z CYKLU #ZAWÓDPIELĘGNIARKA: