Zapalenie otrzewnej jest ciężką chorobą jamy brzusznej, obarczoną wysoką śmiertelnością. W wyniku niepodjęcia leczenia tego schorzenia lub wdrożenia nieodpowiedniej terapii może dojść do rozwoju powikłań, takich jak wstrząs septyczny, sepsa i ropnie w jamie brzusznej.
Zapalenie otrzewnej zwykle wywołane jest przedostawaniem się do jamy brzusznej bakterii, a stan zapalny obejmuje błonę wyścielającą od środka całą jamę brzuszną. W praktyce klinicznej istnieje kilka rodzajów zapalenia otrzewnej, natomiast w chirurgii najczęściej spotykanym jest tzw. wtórne zapalenie otrzewnej. Stan ten może w krótkim czasie doprowadzić do rozwoju zagrażającej życiu sepsy i niewydolności narządowej.
Przyczyny, objawy i leczenie zapalenia otrzewnej
Zapalenie otrzewnej należy do tzw. ostrych chorób chirurgicznych. Szacuje się, że dotyka rocznie 180 na 100 tys. osób. Do rozwoju tego schorzenia mogą przyczynić się niektóre choroby, takie jak ostre zapalenie wyrostka robaczkowego, pęcherzyka żółciowego lub trzustki, przedziurawienie wrzodu trawiennego, martwica i przedziurawienie jelita oraz ostre niedokrwienie jelit.
Zapalenie otrzewnej wywołuje porażenną niedrożność przewodu pokarmowego, czyli zatrzymanie pracy jelit. Głównym objawem schorzenia jest silny ból brzucha, do którego później dołączają dolegliwości o różnym nasileniu, takie jak nudności, wymioty, zatrzymanie gazów i wydalania stolca. W miarę upływu czasu chorobie zaczynają towarzyszyć m.in. napięcie powłok jamy brzusznej (twardy, napięty brzuch), zatrzymanie oddawania moczu, a także blada i spocona skóra.
Choroba zazwyczaj leczona jest chirurgicznie. Podczas zabiegu operacyjnego (laparoskopowego lub otwartego) usuwane jest źródło zakażenia, po czym przeprowadza się płukanie jamy brzusznej oraz ewentualnie pozostawia się w niej dren.
Sepsa przy wtórnym zapaleniu otrzewnej
Niewdrożenie leczenia lub prowadzenie niewłaściwej terapii w przypadku zapalenia otrzewnej może prowadzić do rozwoju sepsy, czyli zespołu objawów chorobowych spowodowanych gwałtowną reakcją organizmu na infekcję lub uraz, prowadzący do postępującej niewydolności wielonarządowej lub śmierci.
Przyczyną rozwoju zagrażającej życiu sepsy niejednokrotnie jest wtórne zapalenie otrzewnej, powstałe najczęściej na skutek skażenia jamy otrzewnej, zazwyczaj spowodowane przez przedziurawienie uszkodzonego strukturalnie narządu jamistego. Wtórne zapalenie otrzewnej może być również powikłaniem po zabiegach operacyjnych w obrębie jamy brzusznej.
W praktyce klinicznej, w przypadku wtórnego zapalenia otrzewnej i towarzyszącej mu sepsy, konieczne jest wdrożenie postępowania opartego na trzech filarach, takich jak: niezwłoczne i efektywne usunięcie chirurgicznej przyczyny zakażenia, wdrożenie efektywnej terapii antybiotykowej oraz intensywnej terapii sepsy. Ogromne znaczenie ma ścisła współpraca między członkami zespołu terapeutycznego – chirurgami, specjalistami intensywnej terapii, anestezjologami, specjalistami chorób zakaźnych i radiologami.
Źródła: mp.pl. czytelniamedyczna.pl
Przeczytaj także: Trzecia osoba na świecie została wyleczona z zakażenia wirusem HIV
Problematyka dotycząca szeroko rozumianych zakażeń zostanie rozwinięta podczas konferencji II Forum Zakażeń, która odbędzie się w dniach 12-14 maja 2022 r. w Jachrance. Serdecznie zapraszamy do rejestracji!