– Badania przeprowadzone przez Pfizera we współpracy z Uniwersytetem w Teksasie wskazują, że szczepionka RNA jest skuteczna wobec koronawirusa z mutacją N501Y w genie kodującym białko S – potwierdził ekspert w dziedzinie biologii medycznej i badań naukowych Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu dr hab. Piotr Rzymski.
Ekspert wyjaśnił, iż testy wykorzystujące surowicę osób zaszczepionych dwoma dawkami szczepionki Pfizera nie wykazały zmniejszonej skuteczności. Jak dodał, „to bardzo dobra wiadomość, bo N501Y jest jedną, choć nie jedyną, z najważniejszych mutacji, którą stwierdzono zarówno w brytyjskim wariancie B.1.1.7, jak i w afrykańskim 501.V2”.
Mutacja wirusa jest nagłą zmianą jego materiału genetycznego, zachodzącą podczas procesu replikacji
Dr hab. Piotr Rzymski zaznaczył, iż oba warianty koronawirusa, zarówno ten brytyjski, jak i afrykański to „formy wirusa, które kumulują poszczególne jego mutacje”.
– Należy pamiętać, że o ile N501Y jest istotną mutacją obecną w obu wariantach (brytyjskim i afrykańskim), to jeden i drugi ma więcej mutacji, które zmieniają sekwencję aminokwasów białka S. Dlatego uzyskane wyniki badań przeprowadzonych przez Pfizera we współpracy z Uniwersytetem w Teksasie traktujemy jako wstępnie optymistyczne w oczekiwaniu na testy przeprowadzone bezpośrednio na obu wariantach. Do tego momentu nie można będzie stwierdzić nic definitywnego” – podkreślił Rzymski.
Które mutacje są najbardziej niepokojące?
Biorąc pod uwagę afrykański wariant, występujący pod nazwą 501.V2 najbardziej niepokoją mutacje, występujące „w regionie kodującym domenę wiążącą receptor”, mowa tu o mutacjach E484K i K417N. Specjalista przyznał, że prawdopodobnie obie te mutacje mogą być przeszkodą w rozpoznaniu antygenu przez przeciwciała. Natomiast aktualnie skuteczność opracowanych preperatów wobec wariantów wirusa, który charakteryzuje się takim wariantem wirusa, jak właśnie wariant afrykański 501.V2 nie została jeszcze potwierdzona badaniami.
– Musimy uzbroić się w cierpliwość i poczekać na rezultaty kolejnych testów, które trwają zarówno dla szczepionki Pfizera, jak i Moderny. Pozostańmy jednak dobrej myśli. Dlaczego? Przeciwciała, które produkowane są przez układ odporności wobec białka S mają możliwość wiązania rozmaitych jego regionów. Drobne zmiany tu i ówdzie nie powinny więc znosić skuteczności takich szczepionek. A o właśnie tego typu zmianach mówimy – zaznaczył Rzymski.
Ekspert wyjaśnił dlaczego szczepionki na koronawirusa powinny być skuteczne również w odniesieniu do wariantu brytyjskiego i afrykańskiego
– Dla przykładu: brytyjski wariant cechuje 9 zmian w strukturze aminokwasów białka S. Składa się ono jednak łącznie z aż ok. 1270 aminokwasów. Mówimy więc o zmianie na poziomie 0,70 proc. Z kolei w przypadku wariantu 501.V2 zwraca się uwagę na trzy zmiany w domenie wiążącej receptor białka S. Ale stanowią one jedynie 1,5 proc. całej sekwencji aminokwasów, które na tę domenę się składają. To wciąż niewiele – na tę domenę składa się 194 aminokwasów. Poza tym żadna z tych zmian nie zmienia trzeciorzędowej struktury białka. Jest więc szansa, że szczepionki będą tak samo skuteczne – dodał dr Rzymski.
„Technologia mRNA pozwoli bardzo szybko stworzyć nową wersję szczepionki”
Jak zwrócił uwagę ekspert w dziedzinie biologii medycznej i badań naukowych Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, jeżeli okazałoby się jednak, że dostępne szczepionki nie są skuteczne w przypadku tych mutacji, „technologia mRNA pozwoli bardzo szybko stworzyć nową wersję szczepionki”.
– BioNTech potrzebuje na to zaledwie 6 tygodni. To nic w porównaniu z długotrwałym procesem wytwarzania tzw. szczepionek klasycznych i świadczy o ogromnej przewadze preparatów mRNA. To zdecydowanie technologia przyszłości – przyznał dr Rzymski.
Źródło: PAP
Przeczytaj także: Problemy zdrowotne nawet po pół roku po hospitalizacji z powodu COVID-19
