Grupa posłów: Jan Szopiński, Rafał Adamczyk i Karolina Pawliczak, skierowała interpelację do ministra zdrowia oraz ministra edukacji i nauki w sprawie propozycji zmian w systemie kształcenia opiekunów medycznych. Autorzy pisma polecają m.in. zwiększenie atrakcyjności zawodu poprzez zmianę jego nazwy, np. na „asystenta pielęgniarskiego”.
Jak wskazano w interpelacji, od 1 września 2021 r. wprowadzono nowy system kształcenia dla opiekunów medycznych, który znacznie poszerza kompetencje tego zawodu. Pozostawienie dotychczasowej nazwy – „opiekun medyczny” – nie jest natomiast atrakcyjne dla młodych osób, w konsekwencji czego niewiele szkół dokonało pełnego naboru we wrześniu 2021 roku. Tymczasem zapotrzebowanie na usługi opiekunów medycznych stale rosną w naszym kraju.
Ogromne zapotrzebowanie na opiekunów medycznych
Posłowie podkreślają, że powstały w 2007 r. zawód opiekuna medycznego był odpowiedzią na niewystarczającą infrastrukturę opiekuńczą. W szpitalach brakowało wówczas pielęgniarzy i pielęgniarek, a ludzi chorych i niesamodzielnych było coraz więcej. Dziś zapotrzebowanie na opiekunów również rośnie, i to nie tylko w Polsce. Opiekunowie medyczni mogą pracować w wielu miejscach, m.in. w szpitalach, zakładach opiekuńczo-medycznych, niepublicznych zespołach opieki zdrowotnej, prywatnych klinikach, ośrodkach i domach pomocy społecznej, hospicjach, sanatoriach, fundacjach i stowarzyszeniach działających na rzecz osób chorych, starszych czy niesamodzielnych, a także w domach prywatnych, świadcząc opiekę indywidualną.
– Niestety, mimo ogromnego zapotrzebowania na tego typu usługi, niezwykłego, pełnego poświęcenia i empatii charakteru pracy opiekunów medycznych, zawód ten nie należy do zbyt dobrze opłacanych w Polsce. Właśnie dlatego bardzo wiele osób, po zdobyciu zawodu opiekuna medycznego, decyduje się na wyjazd za granicę i pracę w tamtejszych ośrodkach medycznych lub prywatnych domach potrzebujących. Reasumując, od 2007 roku nie nastąpiły zadowalające zmiany w kwestii braków pielęgniarzy, pielęgniarek oraz innego personelu pomocniczego na oddziałach szpitalnych oraz w ww. placówkach w Polsce – wskazano w interpelacji.
Zmiany w kształceniu opiekunów medycznych
Niedawno z inicjatywy ministra edukacji i nauki wprowadzono zmiany w systemie kształcenia opiekunów medycznych. Podmioty prowadzące niepubliczne szkoły policealne sygnalizują, iż zmiany te nie są w pełni korzystne dla efektów kształcenia i nie zostały powiązane ze zmianą statusu tej grupy zawodowej, uwzględniającego nowe kompetencje nabyte przez absolwentów.
Do 31 sierpnia 2021 r. kształcenie opiekunów medycznych realizowano w formie szkoleń dwusemestralnych, zaocznych, realizowanych w szkołach policealnych. Od 1 września tego samego roku opiekunowie medyczni kształceni są wyłącznie w formie stacjonarnej i w dłuższym okresie – 1,5 roku.
– Nowy system kształcenia znacznie poszerza kompetencje absolwenta i zwiększa jego atrakcyjność na rynku pracy, ale pozostawia, niestety, dotychczasową nazwę – opiekun medyczny. Nie jest to nazwa atrakcyjna do młodych osób, w konsekwencji czego – jak informują zainteresowani – niewiele szkół dokonało pełnego naboru we wrześniu 2021 roku. Studenci pielęgniarstwa, którym proponowano zdobycie zawodu opiekuna medycznego przed ukończeniem studiów w celu szybszego wejścia w docelowe środowisko pracy, nie są zainteresowani taką ofertą, ponieważ zawód opiekuna medycznego kojarzy się wszystkim z zawodem o charakterze „prostym”, niespecjalistycznym, o niskim prestiżu, porównywalnym z zawodem salowej – podkreślają posłowie.
Asystenci pielęgniarstwa mogliby złagodzić część problemów w ochronie zdrowia
Organizatorzy kształcenia, jak wskazano w interpelacji, oceniają, że błędem ze strony Ministerstwa Edukacji i Nauki, jak i Ministerstwa Zdrowia, było pozostawienie nazwy „opiekun” medyczny dla nowej formuły kształcenia. Posłowie zwracają uwagę, że po 1 września 2021 r. opiekun będzie miał znacząco poszerzone kompetencje zawodowe. Dlatego zaproponowano rozważanie, czy dla podniesienia atrakcyjności tego zawody nie dokonać zmiany jego nazwy, np. na „asystent pielęgniarski”. Jak wskazano w interpelacji zachodziłaby wówczas swoista analogia np. z zawodem asystentki stomatologicznej, co mogłoby zwiększyć grono chętnych do takiego kształcenia i po upływie dwóch lat złagodzić część problemów w ochronie zdrowia.
– Dla opiekunów medycznych zmiany systemu kształcenia są istotne, bowiem, nie zmieniając nazwy, zmieniono klasyfikację zawodu. Wcześniej było to MED.03. „Świadczenie usług pielęgnacyjno-opiekuńczych osobie chorej i niesamodzielnej”, a od 1.09.2021 r. jest to MED.14. „Świadczenie usług medyczno-pielęgniarskich i opiekuńczych osobie chorej i niesamodzielnej”. Ważną różnicą są „usługi medyczne” dodane w nazwie kwalifikacji – zwrócono uwagę w piśmie.
Posłowie zaproponowali również podzielenie zawodu opiekuna medycznego na dwie kategorie kwalifikacji: świadczenie usług medyczno-pielęgniarskich oraz świadczenie usług pielęgnacyjno-opiekuńczych.
– W takim przypadku możliwe było wprowadzenie nowej formy kształcenia – kursów uzupełniających z zakresu usług medyczno-pielęgniarskich dla opiekunów, którzy zdobywali ten zawód przed 1.09.2021 r., kończących się także egzaminem przeprowadzanym przez CKE. Proponuje się również przywrócenie możliwości zdobywania zawodu w trybie niestacjonarnym – wskazali posłowie.
Przeczytaj także: Czy opiekun medyczny może zastąpić pielęgniarkę?
