Zespół badaczy z Instytutu Chemii Organicznej PAN pod kierownictwem prof. Bartosza Grzybowskiego znalazł sposób na to, by w tani i wydajny sposób produkować leki skuteczne przeciwko koronawirusowi. Odkrycie umożliwiła sztuczna inteligencja.
Niskie koszty, duża dostępność
Naukowcy pod kierunkiem prof. Grzybowskiego opracowali nową metodę pozyskiwania hydroksychlorochiny, leku stosowanego w leczeniu malarii i chorób autoimmunologicznych, który wykazuje skuteczność także przeciwko koronawirusowi COVID-19. Badacze przedstawili kilkanaście schematów syntezy tego związku z zastosowaniem tanich, łatwo dostępnych substratów i nieopatentowanych rozwiązań syntetycznych.
Odkrycie dokonane przez zespół badawczy prof. Grzybowskiego zostało udostępnione za darmo do użytku publicznego. Ma to duże znaczenie ze względu na to, że wiele firm z całego świata opatentowało w ostatnim czasie metody syntezy półproduktów służących do wytworzenia hydroksychlorochiny. To sprawia, że produkcja leku wymaga licencji, co znacząco zwiększa jej koszty i wydłuża cały proces. Odkrycie polskich chemików poprawi możliwości produkcji, a tym samym zwiększy dostępność leku.
Chemia w pigułce
Odkrycie nowych, prostych, łatwo dostępnych metod pozyskiwania hydroksychlorochiny było możliwe dzięki wykorzystaniu programu Chematica, który także został opracowany przez naukowców z Instytutu Chemii Organicznej PAN.
Program działa na zasadzie uczenia maszynowego. Oznacza to, że jest on wyposażony w bardzo bogatą bazę danych na temat typów reakcji chemicznych i ich dopuszczalnych powiązań. Dodatkowo program jest połączony z bazami patentów i katalogami firm produkujących związki chemiczne. Na podstawie zgromadzonych w systemie informacji sztuczna inteligencja przeszukuje miliardy kombinacji reakcji chemicznych i wybiera te, które mają optymalne właściwości.
W przypadku hydroksychlorochiny algorytm miał wskazać metodę syntezy, którą można przeprowadzić za pomocą tanich, łatwo dostępnych substratów, z ominięciem licencjonowanych reakcji. Wyszukanie odpowiedniej reakcji zajęło zaledwie kilka dni.
Program Chematica jest rozwijany przez polskich naukowców od ponad 20 lat. Obecnie wykorzystują go największe przedsiębiorstwa farmaceutyczne na świecie.
Technologia do walki z pandemią
My, naukowcy, robimy co możemy, żeby pomóc światu poradzić sobie z pandemią koronawirusa. Pokazujemy naszym państwom, że nauka jest potrzebna. I że musimy mieć swoje własne najnowsze technologie. Szczególnie w Polsce, gdzie wyprzedano właściwie cały hi-tech, możemy być bezbronni. To się musi szybko zmienić, jeśli chcemy się kiedykolwiek liczyć na globalnej arenie technologicznej walki – bo to, niestety, jest też walka o nasze własne interesy. A w przypadku pandemii koronawirusa – o nasze zdrowie – podkreślił w rozmowie z PAP prof. Grzybowski.
Źródło: nauka.pap.pl
Przeczytaj także: Sekcja Rytmu Serca Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego wydała komunikat w sprawie koronawirusa
