„45-latek ma dziś takie samo ryzyko raka jelita grubego, jak 50-latek 10 lat temu” – wskazuje fundacja EuropaColon Polska. Rośnie tendencja rozpoznawania schorzenia u osób poniżej 50 lat. W Polsce badania przesiewowe w kierunku raka jelita grubego są jednak zalecane osobom od 55. roku życia.
The United States Preventive Services Task Force zaleciło wykonywanie badań przesiewowych w kierunku raka jelita grubego od 45 r. życia, a nie 50., jak to miało miejsce wcześniej. USPSTF wskazuje, że 10,5 proc. nowych zachorowań na raka jelita grubego występuje u osób w wieku poniżej 50 lat. Z kolei zapadalność na to schorzenie, szczególnie gruczolakoraka, u dorosłych w wieku od 40 do 49 lat wzrosło prawie o 15 proc. w ostatnim czasie. Zgodnie z badaniami USPSTF rozpoczęcie badań przesiewowych w wieku 45 lat zapobiegło większej liczbie zgonów niż rozpoczęcie diagnostyki w wieku 50 lat.
Nowotwór jelita grubego zazwyczaj rozpoznawany jest w zaawansowanym stadium
W grupie wiekowej 50-latków 75 proc. wszystkich przypadków diagnozowanych jest między 40. a 49. rokiem życia. Ponadto większość rozpoznań dotyczy zaawansowanego stadium rozwoju choroby. Oznacza to, że nowotwór mógł rozwijać się dużo wcześniej.
– Już teraz w Europie 24 proc. nowotworów jelita grubego rozpoznawanych jest w IV stadium rozwoju choroby we wszystkich grupach wiekowych. To drastycznie zmniejsza szanse przeżycia, daje niepotrzebne wysokie koszty leczenia, a także ma bezpośredni wpływ na jakość życia pacjentów i ich opiekunów – mówi Iga Rawicka, wiceprezes Fundacji EuropaColon Polska.
Dodaje, że młodzi ludzie diagnozowani są w bardziej zaawansowanym stadium choroby, ponieważ mało kto przyjmuje, że w wieku 35-45 lat można mieć raka jelita grubego. Zauważa, że chorzy zbyt długo zwlekają z wizytą u lekarza od momentu zauważenia pierwszych objawów.
– Australijskie dane wskazują nawet, że rak jelita grubego jest najbardziej śmiertelnym nowotworem wśród grupy wiekowej 25-34 lata – wskazuje Iga Rawicka.
Pacjenci odwlekają wizyty
Fundacja EuropaColon powołuje się na amerykańskie badania, które mówią, że wśród młodych pacjentów aż 41 proc. odwlekało wizytę lekarską o 6 miesięcy. Z kolei lekarze nie zawsze traktowali zgłaszane dolegliwości jako zagrożenie życia, ponieważ uważali, że osoby te są zbyt młode na raka jelita grubego. Wielu pacjentów przechodzi również kilka wizyt, zanim zostanie postawiona prawidłowa diagnoza. 67 proc. ankietowanych z amerykańskiego badania otrzymało prawidłową diagnozę po odwiedzeniu co najmniej dwóch lekarzy. W konsekwencji 71 proc. badanych zostało zdiagnozowanych w III lub IV stadium zaawansowania choroby, kiedy leczenie radykalne jest trudne i niejednokrotnie pozostaje tylko leczenie paliatywne.
Zdaniem naukowców rak jelita grubego u młodych pacjentów różni się od tego u osób starszych i cechuje się bardziej agresywnym przebiegiem.
Czy MZ obniży wiek badań przesiewowych?
W Polsce badania przesiewowe w kierunku raka jelita grubego w formie zapraszanej zaczynają się od 55. roku życia. Z kolei w ramach Programu Badań Przesiewowych Raka Jelita Grubego na kolonoskopię można zgłosić się w wieku nie niższym niż 50 lat.
– Nie ma też żadnego wytłumaczenia dla obowiązujących w naszym kraju zasad wykonywania badań przesiewowych odbiegających od standardów międzynarodowych. Rekomendacja obniżenia wieku badań przesiewowych w kierunku raka jelita grubego do 45. roku życia pokazuje jak istotne jest wczesne wykrycie tej choroby. A tylko mądre i połączone działania profilaktyczne ze strony Polaków, jak i systemu opieki zdrowotnej mogą dać szansę na zapobieganie i skuteczne leczenie tego nowotworu – ocenia Dorota Minta, prezes Fundacji STOMAlife.
Fundacja EuropaColon wskazuje, że świadomość Polaków w obszarze profilaktyki raka jelita grubego jest bardzo niska. Na zaproszenie na kolonoskopię w ramach Programu Badań Przesiewowych odpowiada jedynie 17 proc. pacjentów.
Źródła: EuropaColon, The United States Preventive Services Task Force
Przeczytaj także: Eksperci: w Polsce zbyt mało osób z alergią na owady jest odczulanych
