Naukowcy z Edynburga wynaleźli cząsteczkę, która zabija komórki rakowe oraz bakteryjne, nie uszkadzając zdrowych komórek. SeNBD została okrzyknięta „koniem trojańskim”, ponieważ jest wchłaniana przez komórki nowotworowe i dzięki temu niszczy je od środka.
Naukowcy z Edynburga opublikowali w „Nature Communications” artykuł, w którym przedstawili wyniki swoich badań na temat SeNBD i jej zastosowania w leczeniu chorób nowotworowych. SeNBD to światłoczuła cząsteczka, której działanie powoduje wyniszczenie komórek rakowych i bakteryjnych. Badacze odkryli, że dzięki niewielkim rozmiarom SeNBD łatwiej przenika do wnętrza komórki, bez aktywowania jej mechanizmów obronnych.
Wprowadzenie SeNBD do komórki nowotworowej
Aby komórki nowotworowe lub bakteryjne mogły przetrwać w organizmie, muszą spożywać metabolity – chemiczne składniki pożywienia, takie jak cukry i aminokwasy. Zapotrzebowanie komórek rakowych na pożywienie jest większe niż w przypadku zdrowych komórek, dlatego atakują sąsiadującą tkankę. Naukowcy zdecydowali się połączyć SeNBD z odpowiednio przygotowaną cząstką metabolitów, która stanowi znacznie lepsze pożywienie dla szkodliwych komórek i jest szybciej wchłaniana. W ten sposób możliwe jest ominięcie mechanizmów obronnych komórki rakowej i wprowadzenie leku do jej wnętrza.
Przeniknięcie SeNBD jest możliwe ze względu na fakt, iż odkryta cząstka jest znacznie mniejsza niż znane dotąd fotouczulacze i przenika do szkodliwych komórek niezauważona, rozpoznawana jako zwykłe pożywienie.
Aktywowanie SeNBD przy pomocy światła
Szkodliwe komórki razem z metabolitami wchłaniają SeNBD, która jest fotouczulaczem, co oznacza, że aby aktywować lek, należy go naświetlić światłem widzialnym. Takie działanie cząsteczki sprawia, że w procesie leczenia to lekarz podejmuje decyzję, w jakim obszarze ma być ona aktywna. Naświetlanie jedynie zaatakowanego przez komórki rakowe lub bakteryjne miejsca sprawia, że można uchronić zdrowe komórki przed zniszczeniem, a także zapobiec występowaniu niektórych skutków ubocznych terapii, takich jak wypadanie włosów.
Jak przekonuje profesor Marc Vendrell z Uniwersytetu w Edynburgu, zastosowanie SeNBD „jako «konia trojańskiego» otwiera wiele nowych możliwości w medycynie interwencyjnej do zabijania szkodliwych komórek bez wpływu na otaczającą je zdrową tkankę”.
Wykorzystanie SeNBD w leczeniu nowotworów jest obiecującą terapią, która mogłaby ograniczyć stosowanie wyniszczającej organizm chemioterapii. Naukowcy zapewniają, że potrzebne są dalsze testy, aby wykazać, czy lek jest bezpieczny oraz jaką skuteczność osiągnie w leczeniu bakterii lekoopornych i nowotworów we wczesnym stadium choroby. Do tej pory badania zostały przeprowadzone na komórkach ryby słodkowodnej z rodziny karpiowatych (danio pręgowany) oraz komórkach ludzkich.
Źródła: medicalxpress.com
Przeczytaj także: Szpitale otrzymają 17,5 mln zł na rozwój transplantologii