Szczepionka, która powstała na Uniwersytecie w Toledo została opracowana na podstawie białka 14-3-3 zeta, które według założeń naukowców, zapobiega reumatoidalnemu zapaleniu stawów. Schorzenie to jest jedną z najczęstszych chorób autoimmunologicznych. Obecnie nie ma możliwości wyleczenia RZS, a badacze nie do końca wiedzą co je powoduje.
RZS według niektórych szacunków dotyka 1 proc. światowej populacji. W Polsce na to schorzenie choruje około 400 tys. osób. Reumatoidalne zapalenie stawów często powoduje niepełnosprawność i niemożność funkcjonowania na rynku pracy. Choroba ta przyczynia się również do powikłań wielonarządowych, które prowadzić mogą do zgonu.
Silna, natychmiastowa i długotrwała ochrona przez RZS
– Pomimo wysokiego rozpowszechnienia RZS nie ma możliwości jego wyleczenia i nie do końca wiemy, co je powoduje. Dotyczy to prawie wszystkich chorób autoimmunologicznych – co sprawia, że leczenie lub zapobieganie im jest tak trudne – podkreśla dr Ritu Chakravarti, adiunkt w University of Toledo. – Gdybyśmy mogli z powodzeniem wprowadzić naszą szczepionkę do kliniki, byłaby to rewolucja – dodał ekspert.
Dr Chakravarti od dłuższego czasu badał białko 14-3-3 zeta i jego rolę w patologiach immunologicznych. W oparciu o te analizy, grupa naukowców z hiszpańskiego uniwersytetu skupiła się na białku jako potencjalnym wyzwalaczu RZS. Okazało się, że 14-3-3 zeta chroni przed reumatoidalnym zapaleniem stawów. Naukowcy postanowili więc opracować szczepionkę na bazie oczyszczonego białka produkowanego w komórce bakteryjnej.
Z przeprowadzonych badań na zwierzętach wynika, że eksperymentalna szczepionka promowała silną, natychmiastową i długotrwałą odpowiedź układu odpornościowego, co zapewniło mu ochronę przed RZS. Dr Chakravarti poinformował, że RZS zniknęło u wszystkich zwierząt, które otrzymały preparat. Jak podkreślają naukowcy, oprócz zapobiegania RZS, szczepionka znacznie poprawiła też jakość kości. Zdaniem badaczy preparat przynosi zatem długoterminowe korzyści.
Przełom w badaniach nad RZS i chorobami autoimmunologicznymi
Obecnie RZS leczone jest za pomocą kortykosteroidów, które osłabiają kości, leków immunosupresyjnych zwiększających podatność na infekcję, lub drogich terapii biologicznych. Zdaniem naukowców szczepionka może być przełomem w badaniach nad RZS i ogólnie chorobami autoimmunologicznymi. Jak podkreśla dr Chakravarti, od wielu lat nie udało się dokonać wielkich odkryć w zakresie leczenia lub zapobiegania reumatoidalnemu zapaleniu stawów.
– Nasze podejście jest zupełnie inne. Jest to strategia oparta na szczepionkach, oparta na nowym celu, który mamy nadzieję może leczyć lub zapobiegać reumatoidalnemu zapaleniu stawów. Potencjał tutaj jest ogromny – dodał eskpert.
Naukowcy złożyli już wniosek patentowy na swoje odkrycie. Poszukują również partnerów z branży farmaceutycznej, by wesprzeć badania nad bezpieczeństwem i toksycznością preparatu. Badacze mają nadzieje na przeprowadzenie badań przedklinicznych.
Źródło: PAP
Przeczytaj także: Gilbert Kolbe dla EN: „Z mojego doświadczenia wynika, że 80 proc. pielęgniarek pracuje więcej niż na jednym etacie”
