24 czerwca przypada Światowy Dzień Chorych na Osteoporozę. Statystyki wskazują, że osób obchodzących to święto będzie przybywać. Według Międzynarodowej Fundacji Osteoporozy jedna na trzy kobiety powyżej 50. roku życia i jeden na pięciu mężczyzn prawdopodobnie zachoruje na osteoporozę. Dr n. med. Małgorzata Bykowska, ekspertka w dziedzinie reumatologii, członkini Sekcji Chorób Metabolicznych Kości i Osteoporozy Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego, mówi dla Evereth News o przyczynach tej groźnej choroby, jej powikłaniach i możliwościach profilaktyki.
Czynniki ryzyka osteoporozy
Dr n. med. Małgorzata Bykowska wyjaśnia, że przyczyny rozwoju osteoporozy mogą być zróżnicowane.
– Najbardziej narażone na rozwój osteoporozy są dwie grupy chorych: kobiety w okresie pomenopauzalnym oraz osoby starsze, powyżej 70. roku życia – wylicza ekspertka. – Menopauza i andropauza należą do najważniejszych czynników ryzyka osteoporozy, ponieważ wpływają odpowiednio na obniżenie poziomu estrogenów u kobiet i testosteronu u mężczyzn.
Częstsze występowanie osteoporozy jest także związane ze zjawiskiem zwiększania średniej długości życia, zarówno w skali światowej, jak i w Polsce. Osteoporoza związana z wiekiem występuje u osób po 70. roku życia. W tym wieku częściej występują choroby współistniejące, które powodują zaburzenia wchłaniania wapnia i witaminy D3, czyli składników niezbędnych dla zdrowia kości. Choroby te wymagają również przyjmowania leków wpływających na metabolizm kości, takich jak sterydy, leki przeciwkrzepliwe czy antydepresyjne – tłumaczy ekspertka. – Na szybszą utratę masy kostnej są narażone również osoby chorujące na schorzenia wątroby, nerek, jelit, a także osoby cierpiące na zapalne choroby o podłożu reumatologicznym.
Dr n. med. Małgorzata Bykowska wyjaśnia, że na istotny wpływ na rozwój osteoporozy ma również prowadzony przez pacjenta styl życia:
– Na rozwój chorób cywilizacyjnych, w tym osteoporozy, mają wpływ zmiany stylu życia: ograniczenie ruchu i wysiłku fizycznego, siedzący charakter pracy, stosowanie używek, niezdrowa dieta.
Groźne powikłania osteoporozy
– Najpoważniejszym powikłaniem osteoporozy są złamania. Odpowiadają one za znaczną śmiertelność w grupie chorych na osteoporozę. Złamania osteoporotyczne często występują pod postacią złamania kręgów kręgosłupa, które skutkują ograniczeniem sprawności z powodu bólu, ale również zmniejszeniem wzrostu pacjenta oraz wystąpieniem nadmiernej kifozy z ograniczeniem ruchomości klatki piersiowej. Liczne badania naukowe dowodzą, że złamanie kręgu jest niezależnym czynnikiem ryzyka kolejnego złamania w obrębie kręgosłupa, ale też złamania bliższego końca kości udowej i złamań o innej lokalizacji – wyjaśnia ekspertka.
– W wyniku zmian osteoporotycznych w kościach może także dojść do złamania szyjki kości udowej. Stwarza ono zagrożenie niepełnosprawnością, ale może również prowadzić do poważniejszych powikłań, w tym także do zgonu – dodaje dr n. med. Małgorzata Bykowska.
Ważna rola profilaktyki
Dr n. med. Małgorzata Bykowska podkreśla, że w terapii osteoporozy bardzo duże znaczenie ma wczesne wykrycie choroby i stosowanie zasad profilaktyki przez osoby znajdujące się w grupach ryzyka zachorowania:
– Zapobieganie osteoporozie jest możliwe tylko wtedy, kiedy mamy rzetelną wiedzę o przyczynach tej choroby – tłumaczy ekspertka. –Istotna jest świadomość o wpływie menopauzy na stan kości, działaniu leków przyjmowanych w terapii chorób nowotworowych, kardiologicznych czy autoimmunologicznych. Należy również propagować zdrowe odżywianie, prowadzenie aktywności fizycznej oraz zapobieganie utracie siły mięśniowej, ponieważ wszystkie te czynniki mają wpływ na zdrowie kości – podsumowuje ekspertka.
– O osteoporozie trzeba myśleć wcześnie, wtedy, kiedy nie daje ona jeszcze objawów, ale możemy mieć na nią wpływ. Ze względu na to, że choroba ta sama w sobie nie wywołuje dolegliwości bólowych, pacjenci często zgłaszają się do lekarza dopiero wtedy, gdy z powodu niewielkiego urazu dochodzi do złamania – wyjaśnia dr n. med. Małgorzata Bykowska. – Sygnały takie jak ból kręgosłupa, zmniejszenie wzrostu czy złamanie żebra lub kości przedramienia w okolicy nadgarstka z powodu niewielkiego urazu powinny nasunąć podejrzenie osteoporozy i skłonić do wizyty u specjalisty – podsumowuje ekspertka.
Przeczytaj także: Naukowcy za dodaniem utraty smaku i zapachu do listy objawów COVID-19
