10 października to Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego. W tym roku jego hasłem przewodnim jest uczynienie zdrowia psychicznego i dobrego samopoczucia dla wszystkich globalnym priorytetem. Potrzeby w tym zakresie pozostają ogromne.
Depresja może stać się najbardziej powszechną dolegliwością na świecie
Szacuje się, że w Polsce na zaburzenia psychiczne cierpi ok. 8 mln. dorosłych Polaków. Wśród nich najpowszechniejsza jest depresja, określana mianem epidemii XXI wieku. To ona zgodnie z prognozami WHO w 2030 roku może się stać najbardziej powszechną dolegliwością zdrowotną na świecie.
– W ostatnim czasie obserwujemy istotny wzrost zachorowań związanych z zaburzeniami adaptacyjnymi i lękowymi. Po wybuchu pandemii COVID-19 w ludziach obudziły się nasilone obawy – przed zachorowaniem, śmiercią, przed utratą bliskiej osoby czy pracy. Wybuch wojny w Ukrainie i jej następstwa dodatkowo te stany lękowe u wielu nasiliły. To znacznie pogorszyło funkcjonowanie osób, które wcześniej nie cierpiały na żadne zaburzenia psychiczne, a jednocześnie pogłębiło objawy choroby u pacjentów już leczonych – mówi dr Marek Mokosa, zastępca dyrektora ds. lecznictwa psychiatrycznego szpitala „Zdroje” w Szczecinie.
Opieka środowiskowa, wsparcie najbliższych i akceptacja społeczna
Choroby psychiczne to nie tylko zaburzenia nastroju. To także szerokie spektrum zaburzeń psychotycznych, chorób afektywnych i zaburzeń osobowości oraz choroby związane z uzależnieniem od alkoholu lub substancji psychoaktywnych, takich jak narkotyki czy środki uspokajające. Dla chorych ważne jest nie tylko wsparcie najbliższych. Równie istotna jest akceptacja społeczna, a jej nadal brakuje.
– Opieka środowiskowa uznawana jest za przyszłość psychiatrii. W jej ramach psychiatra, psycholog lub terapeuta dociera do miejsca zamieszkania pacjenta i tam, na miejscu, wspiera jego funkcjonowanie, weryfikuje i ewentualnie koryguje zachowania chorego – wyjaśnia dr Marek Mokosa. Celem tego rodzaju opieki jest minimalizowanie konieczności hospitalizacji. Jak wykazują wyniki wieloletnich badań to bardzo pozytywnie oddziałuje na chorego i na przebieg procesu leczenia. Dodatkowo pacjenci, którzy mają na miejscu wsparcie rodziny i bliskich znaczenie rzadziej trafiają na leczenie psychiatryczne do szpitala, nawet gdy cierpią na choroby psychiczne, które są nieuleczalne – dodaje psychiatra.
Potrzeba zmian w obszarze ochrony zdrowia psychicznego
Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego jest doskonałą okazją, by z tematem chorób psychicznych „oswoić” społeczeństwo oraz by pokazać, jak ogromnej rzeszy Polaków takie problemy dotyczą. Obszar ochrony zdrowia psychicznego wymaga też podjęcia pilnych działań przez rząd oraz podmioty i instytucje, które kształtują system opieki nad chorymi.
– Od lat w przestrzeni publicznej prowadzona jest dyskusja o zapaści w psychiatrii. – mówi dr n. med. Łukasz Tyszler, dyrektor szpitala „Zdroje”. Niedobory kadrowe i braki wśród specjalistów, potrzeba gruntownej reformy systemu, urealnienie wyceny procedur z tego zakresu tak, by pieniądze płacone przez NFZ pokrywały rzeczywiste koszty leczenia pacjentów, a nie ich niewielką część – to priorytety, które wymagają pilnej reakcji rządzących i podjęcia przez nich stosownych działań zmierzających do uzdrowienia systemu – dodaje dyrektor.
Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego obchodzony jest od 30 lat. Zainicjowała go w 1992 roku Światowa Federacja Zdrowia Psychicznego. Jego celem jest promowanie edukacji w zakresie profilaktyki zaburzeń emocjonalnych i psychicznych, zwiększanie świadomości oraz wspieranie walki z dyskryminacją i stygmatyzacją społeczną osób dotkniętych chorobą.
Źródło: Materiał prasowy
