Zaburzenia glikemii u ciężarnych dotyczą jednej na siedem kobiet. 10 proc. z nich to przypadki rozpoznane jeszcze przed zajściem w ciążę. Dlaczego tak ważne jest utrzymanie prawidłowego poziomu cukru we krwi u kobiet, które planują ciążę?
Prawidłowy poziom cukru we krwi w chwili zajścia w ciążę pozwala uniknąć zaburzeń rozwojowych u dziecka. Zarówno dla matki, jak i płodu niebezpieczny jest zarówno zbyt niski, jak i zbyt wysoki poziom cukru we krwi, tzw. hipoglikemia oraz hiperglikemia.
Dlatego jak podkreślił konsultant krajowy w dziedzinie położnictwa i ginekologii prof. Krzysztof Czajkowski, zaleca się, aby kobiety planujące ciążę znacznie częściej kontrolowały poziom glukozy.
– Pacjentki chorujące na cukrzycę przed ciążą zazwyczaj kontrolują poziomy glikemii w miarę regularnie. Z punktu widzenia przyszłej ciąży ważne jest jednak, aby poziomy cukru w momencie zajścia w ciążę były prawidłowe, aby uchronić dziecko przed zaburzeniami rozwojowymi – podkreśla.
Czym różni się cukrzyca w ciąży od tzw. cukrzycy ciążowej?
Konsultant krajowy w dziedzinie perinatologii prof. Mirosław Wielgoś wyjaśniła, że pacjentki u których rozpoznaje się hiperglikemię w ciąży dzielą się na te, które cierpią na cukrzycę w ciąży oraz na tzw. cukrzycę ciążową.
– Cukrzyca w ciąży, to przypadki pacjentek, spełniające „klasyczne” kryteria cukrzycy przedciążowej. Natomiast cukrzyca ciążowa, to przypadki pacjentek z hiperglikemią, która ma najprawdopodobniej przemijający charakter i ustąpi wraz z końcem ciąży – podkreśla.
Kto jest narażony na wystąpienie cukrzycy w ciąży?
Pojawieniu się cukrzycy w ciąży sprzyja otyłość. Nadmierna masa ciała powoduje, iż do osiągnięcia efektu metabolicznego potrzeba dużo więcej insuliny. Ponadto podczas ciąży zwiększa się zapotrzebowanie na insulinę, nawet dwukrotnie. Dlatego w konsekwencji podczas ciąży niezbędne jest jej podawanie.
– Oczywiście są przypadki cukrzycy ciążowej u kobiet szczupłych. Zazwyczaj jest odległą konsekwencją uszkodzenia trzustki po przebytych wybranych zakażeniach wirusowych – twierdzi prof. Czajkowski.
Jak zauważył prof. Wielgoś, w przypadku nieprawidłowo prowadzonej ciąży z cukrzycą, z hiperglikemią, problem dla dziecka nie kończy się wraz z porodem.
– Dziecko może niekoniecznie urodzić się z cukrzycą, ale później może mieć zaburzenia rozwoju w postaci otyłości, później prawdopodobnie cukrzycę, zespół metaboliczny – dodał konsultant krajowy w dziedzinie perinatologii.
Wahania cukru niemożliwe do wykrycia
Problemem w kontrolowaniu poziomu cukru we krwi jest to, że glukometr wskazuje go jedynie w momencie badania.
– Jeśli chodzi o wyniki położnicze i powikłania u dziecka, najbardziej istotne były wahania cukru, czyli coś, czego nie jesteśmy w stanie wychwycić w punktowych, nawet kilkurazowych pomiarach – wyjaśnia prof. Dorota Bomba-Opoń z Uniwersyteckiego Centrum Zdrowia Kobiety i Noworodka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
Pomóc w monitorowaniu glikemii mogą dwie nowatorskie metody, takie jak ciągłe monitorowanie glikemii metodą skanowania i ciągłe monitorowanie glikemii w czasie rzeczywistym. Z jednej strony są one w stanie wskazać aktualny poziom glukozy. Z drugiej natomiast dostarczają dodatkowe dane o tym, jak kształtował się poziom glikemii w ostatnich godzinach, ale również jaki jest kierunek i tempo zmian glikemii w ciągu najbliższych minut. Dodatkową zaletą tych metod jest możliwość zdalnego udostępniania lekarzowi aktualnych poziomów glikemii.
Refundacją tych nowoczesnych metod objęte są jedynie dzieci i młodzież chorzy na cukrzycę typu 1, w wieku od 4 lat do 18. Systemy monitorowania natomiast mogą stosować pacjenci do 26 lat, wykorzystujący pompy insulinowe.
– Najbardziej chcielibyśmy, żeby wszyscy pacjenci chorzy na cukrzycę zastąpili pomiar glikemii za pomocą gleukometrów systemami monitorowania glikemii. Na pewno rozszerzyłabym dostęp do tych technologii do 26. roku życia. Następnie chroniłabym dzieci jeszcze nienarodzone, a więc kobiety w ciąży, które również powinny mieć stały dostęp do aktualnych poziomów glikemii – podkreśliła prof. Małgorzata Myśliwiec, kierownik Katedry i Kliniki Pediatrii, Diabetologii i Endokrynologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.
Tego samego zdania jest również prezes Stowarzyszenia Pacjentów Diabetologicznych Anna Śliwińska, która zwróciła uwagę, że dzięki skanowaniu, czyli lepszemu monitorowaniu glikemii można byłoby lepiej kontrolować poziom glikemii.
– Ogromnie cenne byłoby więc szersze udostępnienie, czyli refundacja, nowoczesnych rozwiązań z zakresu monitorowania choroby, bo to działanie sprzyjające dobru i mamy i dziecka – dodaje prezes PTD.
Źródło: PAP
PRZECZYTAJ POPRZEDNI TEKST Z CYKLU #PORADNIKPOŁOŻNEJ:
