Rzeżączka, podobnie jak kiła lub HIV, stanowi ogromne zagrożenie dla nowo narodzonego dziecka. Może przyczynić się do utraty wzroku u noworodka, a w przypadku kobiety – do niepłodności. Jest szczególnie niebezpieczna, ponieważ najczęściej przebiega bezobjawowo.

Rzeżączka należy do najbardziej rozpoznawalnych chorób wenerycznych, wywoływana jest przez gram-ujemną dwoinkę, zwaną również dwoinką rzeżączki. Zakażenie tą chorobą najczęściej jest miejscowe, u kobiet zlokalizowane jest w szyjce macicy, cewce moczowej i odbycie, u mężczyzn znajduje się w cewce moczowej. Rzeżączka przenosi się drogą płciową.

Objawy rzeżączki u kobiety w ciąży

W przypadku zakażeń u kobiet w ciąży objawy są znikome lub przebieg może być bezobjawowy. Do oznak rozpoczynającej się choroby należą:

• śluzowo-ropna wydzielina z dróg rodnych;
• pieczenie i bolesność przy oddawaniu moczu;
• bóle podbrzusza;
• upławy;
• zaburzenia cyklu miesiączkowego (krwawienie między miesiączkami), zbyt obfita lub przedłużająca się miesiączka.

Nieleczona rzeżączka może doprowadzić do poważnych powikłań, takich jak: stany zapalne błony śluzowej macicy, jajowodów oraz jajników. Natomiast konsekwencją przewlekłego zapalenia przydatków może być ciąża ektopowa (pozamaciczna) lub niepłodność.

W przypadku ciężarnych kobiet zakażonych rzeżączką może dojść do przedwczesnego porodu lub poronienia na wczesnym etapie ciąży.

Badania wykrywające rzeżączkę w ciąży

Ciężarnym kobietom, jak również tym, które dopiero planują zajść w ciążę, zaleca się wykonanie badania pod kątem obecności rzeżączki. Test najczęściej wykonuje się ze śluzu szyjki macicy (lub innego płynu ustrojowego).

Leczenie rzeżączki u kobiety w ciąży

Leczenie rzeżączki u ciężarnych kobiet polega na wprowadzeniu odpowiedniej antybiotykoterapii. Rodzaj antybiotyku, dawkowanie i czas trwania kuracji dobierany jest w sposób indywidualny przez lekarza prowadzącego. Należy przeprowadzić kontrolne badania po upływie 3–7 dni od zakończenia leczenia.

Warto pamiętać, że zarażenie tą chorobą nie stanowi wskazania do porodu poprzez cesarskie cięcie.

Jak dochodzi do zakażenia płodu rzeżączką?

Podobnie jak w przypadku innych chorób wenerycznych, zakażenie rzeżączką przedostaje się drogą transmisji wertykalnej. Zakażenie może doprowadzić do zapalenia płuc oraz gonokokowego zapalenia spojówek, które może spowodować nieodwracalne uszkodzenie oczu noworodka.

Leczenie rzeżączki u noworodka 

Aby zapobiec rozwinięciu się rzeżączki u nowo narodzonych dzieci, przeprowadza się zabieg Credégo, polegający na zakraplaniu do worka spojówkowego 1% roztworu azotanu srebra. U 35% noworodków z rzeżączkowym zapaleniem spojówek stwierdza się gonokoki w jamie nosowo-gardłowej.

Źródła: poradnikzdrowie.pl, mp.pl, gemini.pl, epibaza.pzh.gov, Choroby przenoszone drogą płciową dla studentów i lekarzy pod red. Tomasza F. Mroczkowskiego, wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 1998.