Źródło: Evereth News
Badania przeprowadzone przez specjalistów z Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Olsztynie wykazały możliwość przezłożyskowej transmisji przeciwciał przeciwko antygenowi S wirusa SARS-CoV-2. Oznacza to, że dzieci kobiet zaszczepionych przeciwko COVID-19 urodzą się już z odpornością na wirusa SARS-CoV-2. Kiedy zatem jest ten najlepszy czas na szczepienie w ciąży?
Głównym autorem badania jest lek. med. Wojciech Zdanowski, który wyjaśnił, iż przeciwciała przeciwko białku S wirusa SARS-CoV-2 zostały wykryte zarówno w u pacjentek, jak również we krwi pępowinowej noworodków. Specjalista dodał, iż ogromne znaczenie w transferze przezłożyskowym przeciwciał ma moment podania szczepionki.
– Zalecany moment szczepienia zależy od tego, czy naszym głównym celem jest transfer przeciwciał do organizmu dziecka, co równa się z zapewnieniem jak największego poziomu odporności dziecku, czy skupiamy się na tym, aby zapewnić jak największą odporność i ograniczyć ryzyko ciężkiego przebiegu choroby Covid-19 u pacjentki – zwrócił uwagę Zdanowski.
Ginekolog wyjaśnił również, że jeżeli skupiamy się na zapewnieniu jak najwyższej odporności u dziecka, optymalnym momentem szczepienia jest początek trzeciego trymestru ciąży.
– Nasze badanie wskazuje, że najlepsze efekty dotyczące transferu wysokiego wskaźnika przeciwciał zapewnia zaszczepienie pierwszą dawką w 26.-29. tygodniu ciąży. Potwierdzają to również badania światowe, które wskazują, iż współczynnik matczyno-płodowy jest wówczas najwyższy.
Zdanowski dodał, że przeprowadzone przez jego Zespół badania pokazały również, że pacjentki, które zaszczepiły się drugą dawką nawet tydzień przed porodem, przekazały przeciwciała do krwi dziecka (oczywiście w zdecydowanie niższym współczynniku matczyno-płodowym).
– Jeżeli bierzemy natomiast pod uwagę zabezpieczenie przed ciężkim przebiegiem choroby u pacjentki, wyciągając wnioski z różnego rodzaju rekomendacji, najbardziej odpowiednim momentem na szczepienie przeciw Covid-19 jest przyjęcie preparatu po 14. tygodniu ciąży, po zakończonym procesie organogenezy.
Jak zaznaczył w rozmowie z Evereth News dr hab. n. med. Tomasz Waśniewski, ordynator Oddziału Klinicznego Ginekologiczego-Położniczego w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym w Olsztynie, „rekomendacje zarówno Światowej Organizacji Zdrowia, jak i towarzystw krajowych są jednoznaczne: ryzyko ciężkiego przebiegu Covid-19 w ciąży jest na tyle wysokie, że szczepienia są absolutnie rekomendowane. Korzyści ze szczepienia są zdecydowanie wyższe niż ewentualne ryzyko”.
Dlaczego ciąża jest czynnikiem ryzyka ciężkiego przebiegu Covid-19?
Dr Waśniewski potwierdził zdecydowanie cięższy przebieg Covid-19 u kobiet w ciąży. Jak dodał, pomimo tego, że dotyczy to przecież młodej, zazwyczaj zdrowej populacji, ponad 20 proc. tych pacjentek wymaga zazwyczaj dość intensywnego leczenia, w postaci tlenoterapii.
– Ok. 5 proc. ciężarnych wymaga opieki na OIOM-ie z powodu powikłań związanych z tą chorobą. Niestety część z tych pacjentek nawet umiera (w Polsce odnotowano kilka zgonów kobiet ciężarnych). Przynajmniej dwa przypadki dotyczyły zupełnie zdrowych pacjentek, które dotychczas nie miały żadnych problemów ze zdrowiem. Główną przyczyną śmierci była u nich niewydolność oddechowa – dodał Ordynator.
– Wydaje się, że cięższy przebieg Covid-19 może mieć związek ze zmianami jakie zachodzą wówczas w immunologii, czyli układzie odpornościowym oraz zmianami fizjologicznymi, jakie zachodzą w trzecim trymestrze w układzie oddechowym. Ciąża ma wpływ również na śródbłonek, a jak wiemy wirus SARS-CoV-2 posiada powinowadztwo do śródbłonka. Są to wszystko jednak tylko hipotezy – rozwinął Zdanowski.
Hipotezy, które jednak miały przełożenie na rzeczywistość?
– Owszem, jakiś czas temu przyjęliśmy pacjentkę z bardzo dużą niewydolnością oddechową, podłączoną do respiratora, u której konieczne było rozwiązanie ciąży w 27 tyg. Wcześniak po operacji cięcia cesarskiego ważył 800 gram. U pacjentki doszło niestety do wystąpienia powikłań neurologicznych. Są to sytuacje tragiczne, które dają nam dowód na to, że profilaktyka w formie immunizacji szczepionką pozwala uniknąć tego rodzaju ciężkich powikłań, które niosą za sobą ryzyko nie tylko dla matki, ale również i dziecka.
Jak wiele przypadków ciężkiego przebiegu choroby Covid-19 odnotowano dotychczas?
Jak tłumaczy Zdanowski, jeżeli weźmiemy pod uwagę liczbę przypadków ciężkiego przebiegu COVID-19 u kobiet w ciąży w kontekście pojedynczych ośrodków, nie jest to zjawisko nagminne. Jednak problematykę zawsze należy postrzegać populacyjnie.
– Na chwilę obecną ciężkich przebiegów choroby nie obserwujemy, jednak łącznie w Polsce takich przypadków odnotowano dość sporo. Aktualna sytuacja poniekąd uspokaja, jednak nie wiemy czego możemy się spodziewać w kontekście czwartej fali pandemii (szczególnie biorąc pod uwagę dobiegające informacje o tym, że młodzi ludzie nie wyrażają zbyt dużej chęci do zaszczepienia się). Dlatego jesteśmy pełni obaw i zalecamy, aby jednak przemyśleć kwestię korzyści jakie płyną z zaszczepienia się.
– Głównym celem naszych badań było określenie bezpieczeństwa dotyczącego stosowania szczepionek i te badania na razie wykazały pozytywne dane. Jak wynika ze wstępnych naszych ustaleń, na podstawie coraz większej grupy badanych, nie odnotowaliśmy żadnych istotnych powikłań poszczepiennych u badanych kobiet w ciąży – zapewnił prof. Waśniewski.
Analizy przeprowadzone przez ekspertów z Oddziału Klinicznego Ginekologiczno-Położniczego WSS w Olsztynie są pierwszą w Polsce i jedną z pierwszych na świecie prac w tym zakresie. W badaniach wzięło udział 180 ciężarnych, pracownic ochrony zdrowia, które dobrowolnie podjęły decyzję o przyjęciu preparatu podczas ciąży. Do badania zostały one zakwalifikowane już po zaszczepieniu.
Eksperci dodali, iż nic nie wskazuje na to, żeby szczepionka przeciw COVID-19 mogła jakieś ryzyko za sobą nieść. Są to oczywiście dane wstępne, dlatego specjaliści z Olsztyna dążą do tego, by dowiedzieć się jak najwięcej na ten temat i to ewentualne ryzyko dotyczące szczepienia kobiet w ciąży zminimalizować.
Rozmawiała: Natalia Janus
PRZECZYTAJ INNY TEKST Z CYKLU #PORADNIKPOŁOŻNEJ:
